Οι πολλές τέχνες του Γιάννη Δάλλα

«Ας μου επιτραπεί να ξεκινήσω με μια υπενθύμιση για τη δική μου περίπτωση: ότι η ποιητική ιδιότητα είναι αυτή που προτάσσεται και δίνει ερεθίσματα στις άλλες ιδιότητες, τη δοκιμιακή και τη μεταφραστική». Με αυτά τα λόγια ξεκινούσε η αφήγηση του Γιάννη Δάλλα για το σημείωμά του στη σειρά των «Προσώπων» με τίτλο «Μεταφράσεων πάθη», το 2018. Ο ποιητής, που έφυγε από τη ζωή χθες σε ηλικία 96 ετών, συνταίριασε στο έργο του τις αρετές διαφορετικών «ειδικοτήτων». Γεννήθηκε το 1924 στη Φιλιππιάδα της Πρέβεζας και σπούδασε Κλασική Φιλολογία στην Αθήνα. Διετέλεσε καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Το 1987, έλαβε το α’ βραβείο κριτικής – δοκιμίου για το έργο του «Ο ελληνισμός και η θεολογία του Καβάφη». Το 1999 του απονέμεται το κρατικό Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του, ενώ έχει βραβευτεί και με το βραβείο δοκιμίου Ιδρύματος Π. Χάρη της Ακαδημίας Αθηνών (2009) για το βιβλίο του «Σολωμός και Κάλβος». Από το 1948 έως το 2018 εξέδωσε συνολικά 19 ποιητικές συλλογές, μεταξύ των οποίων οι: «Federico Garcia Lorca», «Εφτά πληγές», «Απόπειρα μυθολογίας», «Κυκλοδίωκτα», «Ανατομία» (Αθήνα: Κείμενα, 1971),  «Ποιήματα 1948-1988» (Αθήνα: Νεφέλη, 1990), «Στοιχεία ταυτότητας» (Αθήνα: Γαβριηλίδης, 1999), «Περίακτος» (Αθήνα: εκδ. Τυπωθήτω, 2011), «Ποιήματα 1988-2013» (Αθήνα: Νεφέλη, 2014), «Υστερόγραφα» (Αθήνα: Ηριδανός, 2015), «Πρωθύστερα» (Αθήνα: Ηριδανός, 2018). Εξέδωσε επίσης, εκτός άλλων, τα μελετήματα «H δημιουργική δεκαετία στην ποίηση του Βάρναλη» (1988) και «Κωνσταντίνος Θεοτόκης, κριτική σπουδή μιας πεζογραφικής πορείας», φιλολογικές εκδόσεις των πεζών του Κωνσταντίνου Θεοτόκη («Κορφιάτικες Ιστορίες», «Κατάδικος», «Οι σκλάβοι στα δεσμά τους»), των συνθετικών συλλογών του K. Βάρναλη («Σκλάβοι πολιορκημένοι», 1990 και «Tο φως που καίει», 2003) και των έργων του A. Κάλβου «Oι Ψαλμοί του Δαβίδ», (1981) «H Ιωνιάς», (1992) «Ωδαί», (1997). Δημοσίευσε ακόμη τέσσερα κριτικά βιβλία για την ποίηση του Καβάφη από τα οποία, τα σημαντικότερα είναι τα: «Καβάφης και ιστορία» (1974) και «Ο Καβάφης και η δεύτερη σοφιστική» (1984).