Γιατί Βrexit; Γιατί έτσι

Εκλεινα το προ εβδομάδων κείμενό μου για το βιβλίο του Ιαν ΜακΓιούαν Μηχανές σαν κι εμένα (εκδ. Πατάκη) με τη διερώτηση: «Μήπως η κωμωδία του Brexit συνιστά δείκτη καθολικής παρακμής της βρετανικής κοινωνίας;». Και να που ο ίδιος ο Ιαν ΜακΓιούαν απαντά στο ερώτημα με μια νουβέλα που εκδόθηκε μέσα στην ίδια χρονιά, το 2019. Λέει στην εισαγωγή του βιβλίου: «Βίαιος παραλογισμός, εχθρότητα προς τους ξένους, αντίσταση στην υπομονετική ανάλυση, δυσπιστία προς τους εμπειρογνώμονες, κομπασμός για το εθνικό μεγαλείο, παθιασμένη πίστη σε απλές λύσεις, λαχτάρα για πολιτισμική καθαρότητα – και μια χούφτα κυνικών πολιτικών που σπεύδουν να εκμεταλλευθούν αυτές τις παρορμήσεις». Ιδού τα συστατικά καταστάσεων σαν κι αυτές που έζησε κατά κόρον η Ελλάδα και που ζει τα τελευταία χρόνια η κάποτε θαλασσοκράτειρα Μεγάλη Βρετανία, η αυτοκρατορία όπου ο ήλιος δεν έδυε ποτέ. Λέει επίσης: «Οι υπέρμαχοι του Brexit ανέλαβαν το εγχείρημα να πείσουν το εκλογικό σώμα ότι για όλα τα δεινά μας φταίει η Ευρώπη». Και παραπέρα: «Με κλασικό λαϊκιστικό τρόπο, κάτοχοι αμοιβαίων κεφαλαίων, απόφοιτοι του Ιτον, πλουτοκράτες, ιδιοκτήτες εφημερίδων, αυτοπροσδιορίσθηκαν ως πολέμιοι της ελίτ. Το κόλπο τους λειτούργησε και τώρα αυτή η ελίτ των αντιελιτιστών έχει γίνει κυβέρνηση». Πρόκειται για την πλατωνική ακρασία (Πρωταγόρας) όπου πράττεις το κακό ενώ γνωρίζεις το καλό – έννοια στην οποία επανέρχεται στα Ηθικά του ο Αριστοτέλης όταν εισάγει την έννοια της ευδαιμονίας ως ταυτόσημης με την αρετή.