Το follow-up της συνομιλίας Μητσοτάκη – Ερντογάν

Η πρώτη τηλεφωνική επικοινωνία μετά από καιρό του έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερτογάν είναι μια αξιοσημείωτη εξέλιξη στο μέτρο που μπορεί να σπάσει τον φαύλο κύκλο της συνεχούς έντασης. Ενα πρώτο καλό βήμα (που είχαμε προτείνει από τη θέση αυτή πολλές φορές). Ομορες χώρες δεν μπορεί παρά να είναι σε σταθερή επικοινωνία (οι δύο ηγέτες είχαν να μιλήσουν εδώ και έξι μήνες. Αδιανόητα πράγματα ακόμη και για την υποσαχαρική Αφρική!). Αρκεί να υπάρξει τώρα και το κατάλληλο follow-up από τις δύο πλευρές σε πράξεις και λόγια. Αυτό συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, ότι θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να σταματήσει η «αμετροέπεια του λόγου» και από τις δύο πλευρές. Στρατηγοί όπως λ.χ. ο ημέτερος αρχηγός ΓΕΕΘΑ φαίνεται να χάνουν εντελώς το μέτρο και να επιδίδονται σε ανεύθυνες δηλώσεις, πυροδοτώντας ακόμη περισσότερο την ένταση. Και μάλιστα με ύφος ως εάν να ασκούν αυτοί την εξωτερική πολιτική. Θα πρέπει να σταματήσει επίσης η επιχειρηματολογία του «ετοιμάζουμε πόλεμο» με βάση την παλιομοδίτικη ρήση ότι «όταν θέλεις την ειρήνη να προετοιμάζεσαι για πόλεμο» (si vis pacem, para bellum). Το ρωμαϊκό αυτό δόγμα απεδείχθη στη διαδρομή της Ιστορίας όχι απλώς λάθος, αλλά εξόχως επικίνδυνο. Καταλήγει, εάν εφαρμοσθεί, είτε ακριβώς σε πόλεμο ή στην κατάρρευση της χώρας που το ακολουθεί. Γι’ αυτό και έχει αντικατασταθεί, από τις τουλάχιστον πολιτικά φιλελεύθερες δυνάμεις και χώρες, από το αξίωμα «όταν θέλεις ειρήνη, να εργάζεσαι για την ειρήνη». Αυτό δεν σημαίνει ότι αγνοείται η ανάγκη για ικανή αποτρεπτική δύναμη. Το «ετοιμάσου για πόλεμο» είναι το δόγμα καθεστώτων που επιδίδονται σε κούρσα αδιάκοπων εξοπλισμών αυξάνοντας στρατιωτικές δαπάνες, επενδύοντας συνεχώς σε οπλικά συστήματα. Η επένδυση στον πόλεμο καταλήγει μοιραίως στον πόλεμο, η επένδυση στην ειρήνη προωθεί την ειρήνη.