Οι επιδεκτικοί και οι ανεπίδεκτοι

«Δεν έπαιρνε από ποδόσφαιρο και τον έστειλα στα γράμματα». Η εμβληματική ρήση του μακαρίτη Νίκου Αλέφαντου, προκειμένου να εξηγήσει πώς ο γιος ενός διαπρεπούς προπονητή προέκυψε διαπρεπής επιστήμων, μας υποδεικνύει τα λοξά μονοπάτια που ακολουθεί καμιά φορά το ανθρώπινο πεπρωμένο. Παρεμφερείς ρήσεις – όπως η κλασική «Οταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό στον Μωάμεθ» – υποδηλώνουν επίσης ότι η συμφιλίωση με τη σκληρή πραγματικότητα προϋποθέτει και επώδυνους συμβιβασμούς: συχνά χρειάζεται να καταπιείς την ιδεολογική σου υπερηφάνεια, να βάλεις νερό στο κρασί σου και να κάνεις εσύ το πρώτο βήμα. Οσοι καλόπιστοι ενασχολούνται με την ενεργό πολιτική (ας αφήσουμε κατά μέρος, προς το παρόν, τους κακόπιστους) δύνανται να σας επιβεβαιώσουν του λόγου το αληθές: η πολιτική είναι η τέχνη του συμβιβασμού· όποιος δεν το αντιλαμβάνεται ή δεν είναι διατεθειμένος να εναρμονίσει τη δημόσια συμπεριφορά του με αυτή την «αναγκαιότητα» καλύτερα να καθίσει στο σπίτι του. Θα γλίτώσει, τόσο τον εαυτό του όσο και τους συμπολίτες του, από πολλές ταλαιπωρίες.