Στη διάρκεια της υγειονομικής διαχείρισης της κρίσης του κορωνοϊού η χώρα ξεπέρασε τις προσδοκίες όλων μας. Ο εστιασμός στο σημαντικό, που ήταν η ανάσχεση της εξάπλωσης του Covid-19, η ταχύτητα δράσης και αντίδρασης σε νέα στοιχεία που διαρκώς εμφανίζονται και η άσκηση καλής κρίσης στη διαμόρφωση των ενεργειών διαχείρισης, ήταν τα κύρια στοιχεία της επιτυχούς προσέγγισης. Η αμεσότητα και η πληρότητα της αλλαγής συμπεριφοράς και η τήρηση των οδηγιών, μας ξεχώρισε από τις άλλες χώρες και άλλαξε την αντίληψη για την ικανότητα να χειριζόμαστε δύσκολες καταστάσεις.

Η διαχείριση των οικονομικών επιπτώσεων της υγειονομικής κρίσης είναι το επόμενο «πεδίο μάχης» για τη χώρα. Οι προβλέψεις είναι για μια βαθιά ύφεση το 2020 και σχετικά γρήγορη ανάπτυξη το 2021. Το ουσιαστικό ζήτημα δεν είναι αυτή καθ’ αυτή η έξοδος από την ύφεση, αλλά τα χαρακτηριστικά και η δυναμική της οικονομίας στη μετά Covid-19 εποχή.

Σ’ ένα τέτοιο πλαίσιο η Ελλάδα πρέπει να αυξήσει την συνολική ανταγωνιστικότητά της και ταυτόχρονα να ενισχύσει τις οικονομικές της σχέσεις με όσο περισσότερες χώρες μπορεί. Η ανταγωνιστικότητα αποδεδειγμένα δεν έρχεται μέσα από κεντρικό σχεδιασμό με κλαδικές στρατηγικές. Είναι αποτέλεσμα των χαρακτηριστικών που επιδείξαμε στην κρίση (στόχευση, καλή κρίση και ταχύτητα) στο επίπεδο των επιχειρήσεων καθώς και της συστηματικής διευκόλυνσης των προσπαθειών τους να διεκδικήσουν και διατηρήσουν μερίδια στις διεθνείς αγορές.

Το επίπεδο επενδύσεων στην Ελλάδα είναι χαμηλό, γιατί οι επενδύσεις που «δημιουργεί» η ελληνική οικονομία  έχουν από τη φύση τους χαμηλή απόδοση. Η αύξηση δυναμικότητας και ο εκσυγχρονισμός έχουν γενικά μικρότερες αποδόσεις από τη δημιουργία νέων προϊόντων και το άνοιγμα αγορών. Η μετατόπιση της επιχειρηματικής προσοχής από τη συντήρηση της διεπαφής με την αγορά στη διεύρυνσή της, μέσα από τη διαφοροποίηση και τη δημιουργικότητα θα βελτιώσει την ανταγωνιστικότητα και έτσι θα προσελκύσει κεφάλαια.

Η ενίσχυση της διασυνδεσιμότητας με άλλες οικονομίες ανοίγει τις γέφυρες για προϊόντα και υπηρεσίες, κατανέμει καλύτερα τους κινδύνους, εντάσσοντας τη χώρα σε ευρύτερα σχήματα, και δίνει καλύτερη πρόσβαση σε κεφάλαια.

Σε αυτήν τη φάση χρειάζεται να δούμε το μέλλον με απλότητα, αλλά και ένα αίσθημα δυναμισμού. Δείξαμε ότι μπορούμε να διαψεύσουμε θετικά προβλέψεις, επιδεικνύοντας τα κύρια χαρακτηριστικά της ανταγωνιστικότητας και πλήρη σεβασμό στους θεσμούς. Η καλή κρίση, η ταχύτητα αντίδρασης, η συντεταγμένη κίνηση και η δημιουργικότητα που δείξαμε, είναι οι οδηγοί μιας οικονομίας υψηλών επιδόσεων.

Η απαίτηση για πρωτεία, η αναγνώριση της ανάγκης να έχουμε ένα ισχυρό διεθνές δίκτυο σχέσεων και συμμάχων και η αναδιάταξη θεσμών και μηχανισμών για να διευκολύνουν αυτά τα δύο αποτελούν εθνικές προτεραιότητες. Στο παρελθόν μιας γενιάς, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2004 και την κρίση του Covid-19, διαψεύσαμε τις προσδοκίες πολλών. Είναι βέβαιο ότι μπορούμε για μια ακόμη φορά να είμαστε η θετική έκπληξη του μέλλοντος, κερδίζοντας πολλές θέσεις στον αγώνα της μετά κορωνοϊό εποχής.

Ο Κώστας Σ. Μητρόπουλος είναι πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Attica Bank