Η κουλτούρα της άρνησης

Δεν ξέρω αν έτσι γίνεται και τώρα, πάντως όταν πήγαινα εγώ στο σχολείο, την 28η Οκτωβρίου στολίζαμε τους τοίχους της τάξης με εκείνες τις αφισέτες που έγραφαν ένα μεγαλοπρεπές «Οχι», τις οποίες περικυκλώναμε με κλωνάρια δάφνης φτιαγμένα από κόλλες γλασέ. Το «Οχι», τέλος πάντων, ήταν το εθνικό μας statement. Οπως, φαντάζομαι, για τα παιδιά στην Ισπανία το «No pasaran». Γενικώς, γαλουχηθήκαμε με την ιδέα ότι η άρνηση είναι κάτι το ηρωικό, κατάθεση ευψυχίας και παλικαριάς. Επρεπε να μεγαλώσω αρκετά για να συνειδητοποιήσω την απλοϊκότητα του συνειρμού. Και χρειάστηκε εκείνο το «Yes, I can» της προεκλογικής εκστρατείας του Ομπάμα για να προσδιοριστεί, έστω και σε επίπεδο σλόγκαν, η δυναμική της κατάφασης που έχει να κάνει με τις δυνατότητες και τις προοπτικές του υποκειμένου και όχι με την αντίσταση σε έναν αόρατο και αόριστο – τις περισσότερες φορές – εχθρό. Που άλλοτε είναι ο καπιταλισμός, άλλοτε οι τραπεζίτες, άλλοτε η Ευρωπαϊκή Ενωση. Τώρα και οι επιστήμονες!