«Το χούι, το αρχαίο, να γράφουμε διαθήκες»

«Κι ένας μαγκούφης / άφησε κληρονομιά / δύο χιλιάδες τετρακόσια / πουκάμισα». Πρόκειται για τον γερμανό σχεδιαστή μόδας Καρλ Λάγκερφελντ, που πέθανε το 2019 σε ηλικία ογδόντα πέντε ετών. Τα άφησε, αν η φήμη ευσταθεί, στη γάτα του, μόνη και αποκλειστική κληρονόμο του. Ο Σαίξπηρ σκέφτηκε στη διαθήκη του τους εταίρους του «…να λάβουν ο καθένας / σελίνια εικοσιέξι κι οκτώ πένες / για ν’ αγοράσουν ένα δαχτυλίδι» ώστε, εννοούμε, να ταιριάζει μετά θάνατο σε ένα δάχτυλό τους επιτέλους. Για τον δικηγόρο, δημοσιογράφο και βουλευτή Ανδρέα Πεταλά (1848-1903), η διαθήκη του είναι ομολογία της καταισχύνης του, που καλεί να του συγχωρεθεί με μια ευεργεσία: «… να δοθή κληροδότημα εις το Δρομοκαΐτειον, ου υπήρξα επί χρόνον εξωτερικός τρόφιμος ζητήσας και γενόμενος βουλευτής!! Ω, τι απαίσιον άχθος!» Δείγματα αναπόδραστης κληρονομικότητας: «Ο θάνατος κληρονομείται. / Η διαθήκη μας. Το χούι, / το αρχαίο / να γράφουμε διαθήκες». Η Σοφία Σακελλαρίου, δημοσιογράφος σε εφημερίδες και ραδιόφωνα, ασχολούμενη αποκλειστικά από το 2005 με τη διόρθωση και επιμέλεια βιβλίων, πετυχαίνει με σαρκασμό και κατανόηση, με λεπτές ισορροπίες πεζού λόγου και ευθύβολου στίχου, να μαρτυρήσει τον περίεργο προθανάτιο κόσμο, όπου αποκαλύπτονται οι ανθρώπινες αξίες και απαξίες, ταπεινότητες, αυταπαρνήσεις και μεγαλεία. Ο τίτλος «Από την τέφρα μου ίχνος να μη φυλαχτεί» (εκδ. Αγρα, 2020) και ο υπότιτλος ΔΙΑΘΗΚΕΣ πετυχαίνουν να αποδώσουν εκείνη την υπνωτική κίνηση του εκκρεμούς που τονίζει το ομολογουμένως ανομολόγητο: «Στον πρώτο γιο μου, τον Ανέστη, / αφήνω την αυλή στο Καραβοστάσι, / εκατό τετραγωνικά. / Στον μικρό μου γιο, τον Λευτέρη, / αφήνω την ελιά / που ‘ναι στη μέση της αυλής, / με τον ίσκιο της μαζί. / Την ευχή μου στον πιο δυνατό». Οπως σχολιαζόταν παλαιότερα, αυτό το βιβλίο επιδέχεται «επανειλημμένας επωφελείς αναγνώσεις».