«Η Ιστορία είναι προϊόν του παρόντος»

«Οι ιστορικοί μίλησαν για την κατασκευή ενός οικονομικού εθνικού χώρου στο τέλος του 17ου-18ου αιώνα, από τον μερκαντιλισμό του οποίου εξαρτήθηκε το εμπόριο της γούνας που διεξαγόταν μεταξύ Κωνσταντινούπολης κα τσαρικής Ρωσίας, συνδεδεμένο με τη ζήτηση της Δυτικής Ευρώπης. Το γουνεμπόριο από τον 13ο-14ο αιώνα με προορισμό τη Δυτική Ευρώπη, οδηγήθηκε προς τη Βαλτική. Η υψηλή ζήτηση ερχόταν από τη Βόρεια Ευρώπη προς τη Μόσχα, όπου το εμπόριο της γούνας αποτέλεσε μονοπώλιο των τσάρων. Στη Ρωσία το γουνεμπόριο λάμβανε επίσης μεγάλες διαστάσεις από τη σύνδεση με την Κωνσταντινούπολη, την Κεντρική Ασία και την Κίνα, το μεγαλύτερο μέρος εξαγόταν στις χώρες της Ευρώπης, Μολδοβλαχία, Ιταλία, Αυστρία, Ουγγαρία. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον εμπορίου είχαν ενταχτεί οι Ιωαννίτες έμποροι γούνας». Είναι ένα απόσπασμα από το πρόσφατο τεύχος του περιοδικού «Τα Ιστορικά» (εκδ. Μέλισσα). Στην ανάλυσή της η Βάσω Ρόκου παρακολουθεί την ιστορική διαδρομή των ηπειρώτικων κεντημάτων στο εμπόριο της Ανατολικοκεντρικής Ευρώπης τον 17ο και τον 18ο αιώνα. Εντοπίζει μάλιστα τα περίφημα κεντήματα της Ηπείρου ως «συνέχεια της κεντητικής εκείνης της θρησκευτικής παράδοσης των μεταβυζαντινών κεντητών πριγκιπικών επιταφίων των παραδουνάβιων χωρών του 15ου-17ου αιώνα». Δεν είναι η μόνη απρόσμενη διατάραξη της αναγνωστικής μας ησυχίας, αν επιτρέπεται η παράφραση. Στο ίδιο τεύχος ο αναγνώστης ανακαλύπτει, μεταξύ άλλων, μία συγκριτική ανάγνωση για τις βιογραφίες των Αλέξανδρου Διομήδη, Εμμανουήλ Τσουδερού και Κυριάκου Βαρβαρέσου (η σημαντική συνεισφορά του ομότιμου καθηγητή Ιστορίας Νεότερων Χρόνων, Χρήστου Χατζηιωσήφ), ένα κεφάλαιο για τους – εν μέρει βενιζελικούς – διανοούμενους του αγροτικού χώρου που υποστήριξαν το μεταξικό καθεστώς (Δημήτρης Παναγιωτόπουλος) και ένα για τις βουλγαρικές προσλήψεις του 1821, (Ανδρέας Λυμπεράτος, που ετοιμάζει ένα ευρύτερο αφιέρωμα για το 1821 στα Βαλκάνια για το επόμενο τεύχος).