Καρποί

Ο τούρκος πρόεδρος υφίσταται πίεση εντός συνόρων – οικονομική, υγειονομική και πολιτική. Δεν είναι πια ο αδιαμφισβήτητος σουλτάνος, παρότι τα κάδρα των πορτρέτων του που κρέμονται δίπλα σε εκείνα του Ατατούρκ είναι μεγαλύτερα. Αυτή ακριβώς η πίεση όμως – λένε ορισμένοι – μπορεί να λειτουργήσει αντίστροφα από το αναμενόμενο στην περίπτωση που οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες φροντίσουν να την εντείνουν. Εννοούν πως ένας πολιτικός που επινόησε νέους κανόνες στο παιχνίδι του λαϊκισμού εύκολα θα χρησιμοποιούσε τυχόν σκληρές κυρώσεις προς όφελός του. Θα απευθυνόταν στο θυμικό των ψηφοφόρων, θα μιλούσε για τους επάρατους Ευρωπαίους που επιβουλεύονται την πατρίδα τους – η συνταγή πάντα πετυχαίνει, όπως έχει αποδείξει η πρόσφατη εμπειρία στη δική μας πλευρά του Αιγαίου. Οπότε έτσι ίσως έλυνε ορισμένα εσωτερικά του προβλήματα, ενώ θα συνέχιζε να εκβιάζει την Ευρώπη με τα μεταναστευτικά ρεύματα. Παρεμπιπτόντως, αρκετοί διπλωμάτες σημειώνουν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ότι η εμπειρία του παρελθόντος δείχνει πως οι ευρωπαϊκές κυρώσεις – συμβολικές ή ουσιαστικές – σπάνια αποδίδουν τους επιθυμητούς καρπούς. ΕΕ και Ελλάδα, λοιπόν, πρέπει να επανεφεύρουν τα διπλωματικά τους εργαλεία.