Ο Στρίντμπεργκ και το σύγχρονο θέατρο

Οι προθέσεις της νεότερης έκδοσης της «Κάπα Εκδοτική» περιέχονται ήδη στον τίτλο: «Ο Αύγουστος Στρίντμπεργκ και το σύγχρονο θέατρο». Δεν πρόκειται, λοιπόν, για εξαντλητική ανάλυση πάνω στο έργο του κορυφαίου σουηδού δραματουργού, αλλά για επιμέρους πτυχές που αναδεικνύουν τη θέση του στο ευρωπαϊκό θέατρο. Αυτό ήταν και το σκεπτικό της διεθνούς ημερίδας που οργανώθηκε από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του ΕΚΠΑ (με πρωτοβουλία της ομότιμης καθηγήτριας Αννας Ταμπάκη), στα κείμενα της οποίας βασίζεται η έκδοση, σε επιμέλεια της διδάκτορος Μαρίας Σεχοπούλου. Βασική συνεισφορά εδώ η κατάθεση του σκηνοθέτη Ture Rangstrom, καλλιτεχνικού διευθυντή επί 15ετία του Ιντίμα Τεάτερν, το οποίο αποτέλεσε το επιστέγασμα των θεατρικών πειραματισμών του Στρίντμπεργκ: «Είναι προβοκάτορας, οργισμένος και νέος. Είναι, πάνω απ’ όλα, ο θεατρικός συγγραφέας των ηθοποιών. Η κατανόησή του, το διεισδυτικό του βλέμμα και η συμπάθεια που νιώθει για τους ερμηνευτές της πιο δύσκολης απ’ όλες τις τέχνες – της υποκριτικής – είναι ευρέως γνωστά… Μπορεί να πει κανείς πως το Ιντίμα Τεάτερν λειτουργούσε ως εναλλακτικό θέατρο. Μια ελεύθερη σκηνή, με νέους συντελεστές. Με τον ηλικιωμένο Στρίντμπεργκ επικεφαλής, έστεκαν έξω από τα καθιερωμένα θέατρα και τα συντηρητικά ιδιωτικά σχήματα». Περιέχεται επίσης το κείμενο της μεταφράστριας του σκανδιναβικού θεάτρου Μαργαρίτας Μέλμπεργκ για τη στροφή του Στρίντμπεργκ στον θεοσοφισμό του Σβέντενμποργκ (έργο που γνώριζε και ο Αδαμάντιος Κοραής στο Παρίσι, αλλά και οι Νερβάλ και Μπαλζάκ). Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Σοφία Φιλοπούλου ανιχνεύει τη «δραματουργία του Εγώ» στη δική της παρέμβαση και η μελετήτρια Μαρία Σεχοπούλου γράφει το σημείωμα «Ο Στρίντμπεργκ στην Ελλάδα: ζητήματα και σταθμοί μιας πολύπλευρης παρουσίας». Σε ειδική ενότητα γράφουν για τη δική τους «επαφή» με το θέατρο του Στρίντμπεργκ ο ηθοποιός Κώστας Καστανάς (έπαιξε τον στρατιώτη Νιεντ στον «Πατέρα» σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή), η σκηνοθέτρια Ασπα Τομπούλη («Σονάτα των φαντασμάτων», Εθνικό Θέατρο, 2000), η σκηνοθέτρια Νικαίτη Κοντούρη («Δεσποινίς Τζούλια», 2007 – 2008), ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Ακις Βλουτής. Στο τέλος παρατίθεται ένα απόσπασμα από το ημιτελές «Νησί των νεκρών» ή «Αδης» (μτφ. Μαργαρίτα Μέλμπεργκ, εκδ. Περισπωμένη, 2017), απ’ όπου αρκεί μόνο η αρχή: «Μη θυμώσεις, Αννα, αλλά ξέχασες την αλατιέρα και τα αυγά είναι σχεδόν ωμά, αφού τα βάζεις σε κρύο νερό, δεν μπορώ να υποφέρω τα νερουλιασμένα αυγά…».