Αυτόπτης μάρτυρας σε πραξικόπημα

Εννέα μέρες μετά την εισβολή των οπαδών του απερχόμενου αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, και ο απόηχος δεν λέει να κοπάσει. Πέραν του ότι πυροδότησε έντονες εξελίξεις στο πολιτικό σκηνικό, ενεργοποίησε τα αντανακλαστικά καλλιτεχνών και μουσείων που συγκεντρώνουν τεκμήρια τα οποία σχετίζονται με τα γεγονότα – σημαίες, πλακάτ, αλλά και σκηνές που καταγράφηκαν από ερασιτεχνικές ή επαγγελματικές κάμερες – και καταθέτουν τις θέσεις τους σε πρώτη φάση μέσω της πένας τους, ενώ είναι σχεδόν βέβαιο πως, εφόσον υπάρξει μια χρονική απόσταση από τα γεγονότα, θα δουν τις δραματικές ώρες της εισβολής υπό το πρίσμα του μέσου της τέχνης με το οποίο εκφράζονται. Δεν θα είναι άλλωστε η πρώτη φορά που γεγονότα της πρόσφατης πολιτικής ιστορίας – ή και παλαιότερα – που οδήγησαν σε πραξικόπημα ή σε απόπειρα ανατροπής ενός δημοκρατικού καθεστώτος έδωσαν το έναυσμα σε σπουδαίους δημιουργούς για να καταγράψουν – στις περιπτώσεις που υπήρξαν αυτόπτες μάρτυρες -, να ερμηνεύσουν, να παραθέσουν διανθισμένα με τη δική τους φαντασία και εν τέλει να εμπνευστούν για να συνθέσουν ιδιαίτερης σημασίας κείμενα. Από την ανατροπή του Αλιέντε στη Χιλή ως το αποτυχημένο πραξικόπημα εναντίον του Γκορμπατσόφ το 1991 στη Μόσχα, που έθεσε την αρχή του τέλους της Σοβιετικής Ενωσης, σημαντικοί ιστορικοί, δημοσιογράφοι και συγγραφείς όπως οι Πέρι Αντερσον και Κρίστοφερ Χίτσενς έχουν κατά καιρούς ασχοληθεί και δημοσιεύσει κείμενά τους στην επιθεώρηση «London Review of Books». Κι αν οι εργασίες των παραπάνω συγγραφέων βασίζονται σε γεγονότα που έζησαν είτε ως αυτόπτες μάρτυρες είτε ως παρατηρητές της εποχής τους, υπάρχουν επίσης και κείμενα που γράφτηκαν με μεγάλη απόσταση από τα γεγονότα, όπως το προφίλ του εκ των πρωτεργατών της Γαλλικής Επανάστασης, Ροβεσπιέρου, με την υπογραφή της πολυβραβευμένης ντέιμ Χίλαρι Μάντελ. Ολα αυτά και αρκετά ακόμη παρουσιάζονται επί τη ευκαιρία των πρόσφατων γεγονότων στην αμερικανική πρωτεύουσα υπό τον γενικό τίτλο «Θα σε δω στην κόλαση, αλήτη» στη διαδικτυακή έκδοση της βρετανικής λογοτεχνικής επιθεώρησης.