Μία επέτειος μπορεί να φέρει την άνοιξη της μόδας; Το MadWalk 2020 by Serkova Crystal Pure – The Fashion Music Project, που προβλήθηκε από το Mega, γιόρτασε δέκα χρόνια συνεργασίας της μουσικής και της μόδας παρουσιάζοντας δημοφιλείς καλλιτέχνες της μουσικής θεαματικά ντυμένους από έλληνες σχεδιαστές.

Το εντυπωσιακό τηλεοπτικό γεγονός θα πρέπει να το δούμε μέσα στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πραγματικότητας στην οποία ανήκει και η ελληνική μόδα. Ακριβώς δηλαδή τη στιγμή που η ευρωπαϊκή βιομηχανία της μόδας επεξεργάζεται το μέλλον της βλέποντας ήδη το 2030 με προγράμματα κατάρτισης του νέου εργατικού δυναμικού της.

Ας μιλήσουμε λοιπόν με αριθμούς που αντιστοιχούν στα οικονομικά μεγέθη, σύμφωνα με τα οποία η ευρωπαϊκή βιομηχανία ενδύματος το 2018 είχε συνολικά παραγωγή 80 δισεκατομμυρίων ευρώ με εξαγωγές που έφτασαν τα 27 δισεκατομμύρια. Δηλαδή η Ευρώπη έχει τη δεύτερη θέση σε εξαγωγές μετά την Κίνα, αντιπροσωπεύοντας το 29% της παγκόσμιας αγοράς. Το γυναικείο ένδυμα υπερτερεί στις εξαγωγές με 40% και το ανδρικό ακολουθεί με 23%. Οι χώρες με τη μεγαλύτερη βιομηχανία ένδυσης από την άποψη της αξίας παραγωγής είναι η Ιταλία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία, οι οποίες συνθέτουν από κοινού το 75% της συνολικής αξίας της ευρωπαϊκής παραγωγής.

Σε αυτά τα οικονομικά μεγέθη, αξίζει να σημειώσουμε ότι ο τομέας ένδυσης απασχολεί συνολικά πάνω από 1,1 εκατομμύριο εργαζομένους σε όλη την Ευρώπη σε 130.000 επιχειρήσεις. Το 99% είναι μικρές ή μεσαίες επιχειρήσεις, ενώ οι μεγαλύτερες χώρες από την άποψη της απασχόλησης στη βιομηχανία ένδυσης είναι η Ρουμανία, η Ιταλία, η Πολωνία, η Βουλγαρία και η Πορτογαλία. Σύμφωνα με την ισορροπία μεταξύ των φύλων στον χώρο εργασίας, η βιομηχανία ένδυσης κυριαρχείται από γυναίκες (81% του συνόλου των εργαζομένων).

Το 2018, το 34% των εργαζομένων ήταν άνω των 50 ετών. Περισσότεροι από 600.000 σημερινοί εργαζόμενοι αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν από τώρα μέχρι το 2030.

Συμπέρασμα; Αν δεν βρεθούν νέα ταλέντα και δεν εκπαιδευτούν νέοι τεχνίτες με γνωστικές ικανότητες υψηλού τεχνολογικού επιπέδου, τότε οι ευρωπαϊκές βιομηχανίες θα περιορίσουν την ανάπτυξή τους. Και η Ευρώπη θα χάσει τη λάμψη της ως πρέσβειρα της πολιτιστικής κληρονομιάς και της δημιουργικότητας, καθώς η μόδα της συνδέεται με την παραγωγή δερμάτινων ρούχων, είδη γούνας, πλεκτά και κροσέ ένδυσης, αλλά και, μεταξύ άλλων, ρούχα εργασίας και προστατευτική ενδυμασία. Σε αυτά τα ποιοτικά πλεονεκτήματα ας προσθέσουμε ότι οι ευρωπαϊκές χώρες υποστηρίζουν τις αρχές της αειφορίας, δείχνουν σεβασμό στο περιβάλλον και με την παραγωγή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων όσο και με τους τομείς του δέρματος και της υπόδησης.

Οι ευρωπαϊκοί οργανισμοί EURATEX, COTANCE, CEC μέσα από το πρόγραμμα Skills συνεργάζονται με τους φορείς ένδυσης, υπόδησης, υφαντουργίας, επεξεργασίας δέρματος εννέα χωρών με στόχο την εκπαίδευση και κατάρτιση νέου εργατικού δυναμικού. Ανάμεσα στις χώρες αυτές, συμμετέχει και η Ελλάδα με τον Σύνδεσμο Κατασκευαστών Ελληνικού Ενδύματος (https://www.hcia.EU/). Μόνο που η ελληνική πραγματικότητα χρειάζεται να καλύψει μεγάλες αποστάσεις για να δημιουργήσει μία νέα γενιά ειδικευμένων τεχνιτών και σχεδιαστών με ειδικές γνώσεις. Τα «αγκάθια» που εμποδίζουν το πέρασμα της ελληνικής παραγωγής ενδύματος και υπόδησης προς μία ανοιχτή λεωφόρο είναι συγκεκριμένα: χαμηλή επαγγελματική κατάρτιση. Τη στιγμή που η νηματοποίηση είναι αυτοματοποιημένη, οι μηχανές πλεκτικής λειτουργούν με συστήματα ρομποτικής, η επαγγελματική εκπαίδευση αγκομαχά. Την εποχή που τα εργαλεία κατασκευής παπουτσιών έχουν αλλάξει, στη χώρα δεν υπάρχει καμία σχολή όπου κάποιος να μάθει να κατασκευάζει σύγχρονα παπούτσια. Κι επειδή οι τεχνίτες μεγαλώνουν και φεύγουν, σε πέντε χρόνια κανείς δεν θα ξέρει να τα φτιάχνει.

Κι όμως και στην Ελλάδα οι κλάδοι που σχετίζονται με τη μόδα του ενδύματος και των παπουτσιών έχουν μεγάλη παραγωγική δραστηριότητα. Οι αριθμοί μιλάνε για 2,5 δισεκατομμύρια ευρώ σε εξαγωγές και 1,5 δισεκατομμύριο ευρώ σε παραγωγή που διοχετεύεται στην εγχώρια αγορά. Υπάρχουν όμως και καλά νέα: η χώρα έχει πλεονέκτημα σε πρώτες ύλες. Υπάρχει άφθονο βαμβάκι και ανεπεξέργαστα δέρματα καλής ποιότητας. Για το 2030 που είναι ο στόχος των Skills χρειάζεται μαραθώνια προπόνηση. Ισως το βάδισμα προς το μέλλον μπορεί και να είναι ακόμη εντυπωσιακό.