Θέατρο και χαρακτήρες

Πολύ συχνά με προβλημάτισε στο παρελθόν το γεγονός πως, ενώ, στον τόπο μας, τουλάχιστον (που μπορώ να έχω γνώμη και γνώση) η ποίηση και η πεζογραφία, αλλά και οι ποικίλες δοκιμιακές μελέτες έχουν παρουσία σχεδόν πληθωρική, το θέατρο ως δραματουργία είναι περιορισμένο σε αριθμό εκδόσεων, ανεξάρτητα αν έχει παιχτεί ή είναι μόνο τυπωμένο κείμενο στην αγορά του βιβλίου. Παλαιότερα θα μπορούσε κάποιος να ισχυριστεί πως η θεατρική αγορά ήταν περιορισμένη, άρα και οι συγγραφείς που ήθελαν να γράψουν θέατρο δίσταζαν, αφού είχαν πολύ λίγες ευκαιρίες να δουν το έργο τους παιγμένο. Εως τη δεκαετία του 1960 η πρωτεύουσα είχε το πολύ τέσσερις θιάσους, η Θεσσαλονίκη δεν είχε ακόμη Κρατικό Θέατρο, η δε επαρχία δεν είχε ούτε καν θεατρική στέγη. Οι περιοδεύοντες θίασοι, λίγοι, αλλά και τα λεγόμενα μπουλούκια, στεγάζονταν σε αίθουσες κινηματογράφου που διέθετε ένα υποτυπώδες σανίδι και, συχνά, ούτε έναν χώρο, αντί καμαρινιών, για να ντύνονται και να βάφονται οι ηθοποιοί. Σε τέτοιες συνθήκες το ρεπερτόριο και στην πρωτεύουσα και στην επαρχία απαιτούσε μονοσάλονα έργα, έργα με ένα μόνο σκηνικό, γιατί δεν υπήρχε η δυνατότητα να γίνει αλλαγή σκηνικού χώρου. Μόνο το Εθνικό Θέατρο της Αθήνας είχε μια σκηνή με μηχανισμούς δυνατότητας αλλαγής σκηνικού και, αργότερα, το Θέατρο Κοτοπούλη (Ρεξ). Ολα τα έργα του Ψαθά, του Σακελλάριου, του Ρούσσου, του Πρετεντέρη και των άλλων συγχρόνων (Περγιάλη, Σταύρου κ.ά.) ήταν έργα που η δράση διεξαγόταν σε έναν σκηνικό χώρο. Ακόμη και τα θερινά θέατρα, π.χ. στο Πεδίον του Αρεως, όπου έδρασε χρόνια ο Κατράκης, είχαν έναν σκηνικό χώρο δράσης, διότι, βέβαια, στο ύπαιθρο δεν γινόταν να αλλάξει ο χώρος. Ετσι έμειναν διάσημα τα χωριά ολόκληρα που έχτισε στο Αλσος ο έξοχος ζωγράφος Σπύρος Βασιλείου για τον «Διγενή», τον «Καραϊσκάκη», έργα με προσφυγικές συνοικίες ή λαϊκές πλατείες των αρχών του αιώνα ή των κωμειδυλλίων και του «Αγαπητικού της βοσκοπούλας».