Ο θεατρικός Θεοτοκάς

Ο Γιώργος Θεοτοκάς (1906 – 1966) είναι μια εξέχουσα πνευματική παρουσία, με δράση πολιτική και, κυρίως, πνευματική σε δίσεκτα χρόνια για την Ελλάδα. Σου προκαλεί ίλιγγο αυτή η εποχή, όταν ανατρέξει κανείς στα φοβερά επεισόδια της ελληνικής τραγωδίας: Βαλκανικοί Πόλεμοι, Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Μικρασιατική Καταστροφή, απανωτές δικτατορίες, παρένθεση με ανακήρυξη της Δημοκρατίας, δικτατορία Μεταξά, Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος, Κατοχή, Εμφύλιος. Ο Θεοτοκάς πολιτεύτηκε με το Κόμμα των Φιλελευθέρων, αλλά δεν εξελέγη βουλευτής. Ως πνευματική παρουσία υπήρξε ηγετικό στέλεχος της γενιάς του ’30, πιστώνεται εξάλλου και με το μανιφέστο αυτής της γενιάς (πεζογράφων, ποιητών, ζωγράφων, αρχιτεκτόνων, ιστορικών, κοινωνιολόγων). Το 1929 εκδίδει το δοκίμιο «Ελεύθερο Πνεύμα», όπου και εισηγείται το περιεχόμενο του όρου «ελληνικότητα» που επεδίωκε την ένταξη μιας αυθεντικά ελληνικής παιδευτικής παράδοσης, αυτόνομης μέσα στην ευρωπαϊκή ιδεολογική και αισθητική κληρονομιά. Είναι το ίδιο ιδεολογικό κίνημα που σημειώνει έξοχα έργα στην Ισπανία ως «Εσπανιδάδ», με κορυφαίους εκπροσώπους τον Λόρκα, τον Νταλί, τον Ντε Φάλια και στο σινεμά τον Μπονιουέλ, όλοι κάτω από την εμπνευσμένη πνευματική ηγεσία του φιλοσόφου Ουναμούνο, υπουργού σε σύντομη ισπανική Δημοκρατία που κατέλυσε ο Φράνκο.