Η απώλεια της αρχέγονης, συναισθηματικής, ποιητικής επικοινωνίας

Μου ζητήθηκε από την εφημερίδα ένα πολιτικό άρθρο. Συμφώνησα, αλλά, περιέργως, η σκέψη μου άρχισε να απασχολείται όχι με τα σοβαρά πολιτικά θέματα του σήμερα, αλλά με το ζήτημα της επικοινωνίας. Πώς μπορώ να επικοινωνήσω με τους αναγνώστες, όταν εδώ κι ένα χρόνο όλες οι γέφυρες επαφής μου με τον έξω κόσμο έχουν πυρποληθεί και καταστραφεί; «Οταν ο κόσμος πίσω μας θα καίγεται, όταν τα γεφύρια πίσω μας θα κόβονται», που λέει ο Σαββόπουλος. Οταν ο καθένας μας είναι ένα είδος Ροβινσώνα Κρούσου. Υπάρχει, βέβαια, το τηλέφωνο, το γραπτό κείμενο ή μήνυμα, το Zoom, το Skype – είναι όμως εντελώς ανεπαρκή. Ο λόγος, προφορικός ή γραπτός, είναι βασικό εργαλείο συνομιλίας. Δεν αρκεί, όμως. Ο σπουδαίος αυστροαμερικανός ψυχολόγος Paul Watzlawick έχει γράψει, κι έχει γίνει γενικά αποδεκτό, ότι η επικοινωνία μας είναι και με τις λέξεις, «ψηφιακή», και με μη λεκτικά μηνύματα (χειρονομίες, στάση του σώματος, έκφραση του προσώπου, πρόκληση ήχων, αφή, ηχητική της φωνής), «αναλογική».