Ηγεσίες με σχέδιο και ισχυρή πολιτική βούληση δείχνουν ότι μπορούν να επαναφέρουν το χαμένο νόημα της πολιτικής. Μετά την επέλαση του λαϊκισμού στις ΗΠΑ αλλά και στην Ευρώπη κατά την περασμένη δεκαετία, η ηγεσία Μπάιντεν δίνει το παράδειγμα και δείχνει τον δρόμο.

Μέσα στις πρώτες 100 ημέρες κατάφερε να γυρίσει το παιχνίδι στο μέτωπο της πανδημίας στις ΗΠΑ που είχε «ξεφύγει» επικίνδυνα, ενώ ανακοίνωσε πακέτα τρισεκατομμυρίων ευρώ, αδιανόητα για άλλες εποχές, για τη στήριξη των νοικοκυριών, της παιδείας, της υγείας και συνολικά της αμερικανικής οικονομίας. Και μάλιστα με παράλληλη αύξηση της φορολογίας των πλούσιων Αμερικανών για να συμμετάσχουν στη χρηματοδότηση του κόστους ανόρθωσης της οικονομίας. Με όλα αυτά τα μέτρα πολιτικής – και άλλα που πέρασαν στα ψιλά της επικαιρότητας – ο Μπάιντεν έκανε τη διακυβέρνηση Τραμπ να μοιάζει με ένα επικίνδυνο τσίρκο.

Δεν είναι, όμως, μόνο οι παρεμβάσεις του στην εσωτερική αμερικανική σκηνή. Σε διεθνές επίπεδο, ξαναέβαλε τις ΗΠΑ στη συμφωνία για το κλίμα, ενώ «έσπασε αβγά» και με την πρότασή του για τη θέσπιση ενός ενιαίου συντελεστή φορολόγησης 21% των πολυεθνικών επιχειρήσεων. Η Ευρώπη συζητά εδώ και χρόνια τη φορολόγηση των μεγάλων επιχειρήσεων τεχνολογίας, αλλά το θέμα έχει καταντήσει σίριαλ από την αναβλητικότητα στη λήψη αποφάσεων. Ωστόσο, και εδώ ο Μπάιντεν βγήκε μπροστά, προκαλώντας τρικυμία ακόμη και στη Γηραιά Ηπειρο, απειλώντας ομάδες συμφερόντων που έως τώρα έπαιζαν «κατενάτσιο» στο ζήτημα αυτό. Η καταδικαστική στάση του απέναντι στις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από το κινεζικό καθεστώς και οι πιέσεις που άσκησε στο μέτωπο αυτό συνετέλεσαν ώστε και η Ευρώπη να βάλει στο ράφι την εμπορική συμφωνία που είχε συνάψει με την Κίνα, μεγάλος ωφελημένος της οποίας ήταν τα γερμανικά οικονομικά συμφέροντα. Οπως και η στάση απέναντι στον Ερντογάν είναι παραδειγματική, απέναντι σε μια Ευρώπη που φοβάται να αντιπαρατεθεί ανοιχτά με τον τούρκο πρόεδρο που προκαλεί με τη στάση του στο Μεταναστευτικό και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Η Ευρώπη, επί Τραμπ, χωρίς να έχει μεταβάλει τον αργό ρυθμό της στη λήψη των αποφάσεων, έμοιαζε με μια όαση πολιτισμού και δημοκρατίας. Σήμερα, μετά τις πρωτοβουλίες Μπάιντεν, χωρίς να έχει απολέσει τα προηγούμενα χαρακτηριστικά της, φαντάζει αδύναμη και μπερδεμένη για τη στάση που πρέπει να έχει απέναντι στα μεγάλα παγκόσμια και περιφερειακά προβλήματα. Ακόμη και η τελευταία πρόταση του αμερικανού προέδρου για την άρση της πατέντας των εμβολίων, ώστε να επεκταθεί η παραγωγή τους, βρήκε την Ευρώπη απροετοίμαστη και διχασμένη. Οι Γάλλοι συμφωνούν, οι Γερμανοί διαφωνούν και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το σκέφτεται… Δεν είναι σίγουρο ότι η πρόταση αυτή θα έχει αποτέλεσμα, ούτε είναι βέβαιο ότι άλλες βιομηχανίες, πλην αυτών που είναι πλήρως εξοπλισμένες και διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό, μπορούν άμεσα να παραγάγουν το εμβόλιο για τον κορωνοϊό. Ωστόσο, σε ένα τέτοιο κρίσιμο ζήτημα οφείλεις να έχεις επεξεργαστεί εκ των προτέρων μια ενιαία θέση, αν θέλεις να είσαι ένας δυνατός, παγκόσμιος παίκτης με ισχυρό λόγο, που διαμορφώνει εξελίξεις.

Βεβαίως, ποτέ δεν είναι αργά. Η Ευρώπη διαθέτει ηγεσίες που μπορούν να αναλάβουν το κόστος των αποφάσεων που απαιτούνται για να μετατραπεί σε μια ισχυρή πολιτική και οικονομική υπερδύναμη με μεγάλα οφέλη για τους λαούς της.