Παύλος Μάτεσις

Ο Παύλος Μάτεσις (1933 – 2013) έπεσε στην ελληνική πνευματική αγορά σαν κομήτης. Είναι ο συγγραφέας που άλλαξε ολοκληρωτικά την οπτική γωνία από την οποία ένας λογοτέχνης παρατηρεί την εποχή και τα ήθη της, τα πρόσωπα όλων των ταξικών βαθμίδων και την ηθική τους ταυτότητα και συνάμα, ανελέητα, αποτυπώνει σαν σε ακτινοσκοπική πλάκα την κοινωνική και ηθική παθογένεια μιας εποχής κι ενός συγκεκριμένου λαού. Ο Μάτεσις έως τα 19 του χρόνια μεγάλωσε στη Δίβρη (Λάμπεια) της Ηλείας. Είχε αδελφό φιλόλογο εκπαιδευτικό που έφτασε ως το βαθμό του λυκειάρχη. Ηρθε στην Αθήνα για να σπουδάσει θέατρο και παρακολούθησε μαθήματα υποκριτικής και δύο φορές ανέβηκε ως ηθοποιός στο σανίδι της σκηνής. Πολύγλωσσος (αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά) θριάμβευσε, παράλληλα με την πρωτότυπη εργασία του στη λογοτεχνία, ως μεταφραστής. Είναι, νομίζω, ο μεταφραστής που, εκτός από τη δημιουργική μετάπλαση ενός ξένου έργου, είναι και τόσο παραγωγικός, ώστε και μόνο η καταγραφή των έργων που μετέφρασε σε τρομάζει. Το εύρος και το ύφος των έργων, από τον Αριστοφάνη, τον Σαίξπηρ, τον Ο’ Νιλ ως τον Μπρεχτ, τον Μρόζεκ, τον Βιτράκ, τον Γκόρκι, τον Πίντερ, τον Αρθουρ Μίλερ, τον καθιστούν δάσκαλο του μεταφραστικού ήθους. Γνωρίζοντας και τη γλώσσα του πρωτοτύπου, αλλά και τον πλούτο και τις στρατηγικές της ελληνικής, παρέδωσε στο κοινό μεταφράσεις εύφορες και συνάμα εύστροφες στη σκηνική τους χρήση.