Ενας μοναχικός οδοιπόρος της Αριστεράς

Αν ξέρεις, τους ξέρεις όλους: τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που κατέβηκε από το αεροπλάνο, τον Ανδρέα Παπανδρέου που έφερε την Αλλαγή, τον φιλελεύθερο Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, τον ιστορικό γενικό γραμματέα του ΚΚΕ Χαρίλαο Φλωράκη. Ξέρεις, όμως, και έναν ακόμη, «από τους άλλους». Η ιστορία της ζωής του ακολουθεί τη μεταπολεμική ιστορία της Ελλάδας. Πολέμησε στην Αντίσταση και στα Δεκεμβριανά, σε έναν Εμφύλιο που καθόρισε την πολιτική του φιλοσοφία, βρέθηκε μια ανάσα από το εκτελεστικό απόσπασμα γιατί αρνήθηκε να αποκηρύξει τις ιδέες του. Το 1968, τον είπαν διασπαστή και αναθεωρητή, ενώ βρισκόταν κλεισμένος στη φυλακή από τη χούντα. Τα κόμματα στα οποία βρέθηκε να ηγείται σε πολλές εκλογικές αναμετρήσεις μετρούσαν ψήφο την ψήφο για να δουν αν θα μπουν τελικά στη Βουλή και, όταν το θεώρησε αναγκαίο, επέλεξε τη διαφάνεια και την κάθαρση από την ιδεολογική συγγένεια. Ο ίδιος πολιτευόταν αποδεχόμενος ότι ποτέ δεν θα γίνει πλειοψηφία και πρόλαβε να κάνει αυτοκριτική, σκληρή και σοβαρή. Ενιωσε συντετριμμένος όταν είδε το αστέρι για το οποίο κάποτε ήταν έτοιμος να δώσει τη ζωή του να σβήνει πάνω απ’ το Κρεμλίνο, το 1989, ωστόσο το είχε απαρνηθεί ήδη δύο χρόνια νωρίτερα. Πίστεψε βαθιά στην ευρωπαϊκή ιδέα και προτιμούσε τα «μέτωπα λογικής» από τη βία και την τρομοκρατία. «Με πιάνει τρόμος άμα σκεφτώ ότι αν νικούσε τότε η επανάστασή μας θα είχαμε πρωθυπουργό τον Μάρκο», τόλμησε να πει λίγα χρόνια πριν πεθάνει («Νέοι Φάκελοι»).