Η παρακάτω μαρτυρία, δημοσιευμένη στα Διαδίκτυο, ανήκει σε μια φιλόλογο που εργάζεται με πάθος και αυταπάρνηση, την καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, Αγγέλα Καστρινάκη:
«”Eχουμε ένα αφήγημα 10 σελίδων, ένα 100 και ένα 500. Πώς ονομάζουμε το καθένα;”. “Το μικρό μικρό το ονομάζουμε μυθιστόρημα”, είπε εκείνος και εκείνη και εκείνος.
»Χρόνια αναρωτιόμουν πώς είναι δυνατόν να μπερδεύονται στην πιο απλή ερώτηση. Φέτος, καθώς έκανα προφορικές (διαδικτυακές) εξετάσεις, μου ήρθε η ιδέα να ρωτήσω: “Εχετε διαβάσει ποτέ κανένα μυθιστόρημα;”. Σιωπή… Μια φοιτήτρια λέει διστακτικά πως πριν από πολλά χρόνια είχε διαβάσει τα “Ματωμένα χώματα”. “Αλλά δεν θυμάμαι τίποτα”, συμπληρώνει. Κενές λέξεις λοιπόν τα διήγημα-νουβέλα-μυθιστόρημα, λέξεις κάποιου ειδικού λεξιλογίου, που οφείλουν εκόντες άκοντες να μάθουν οι φοιτητές που η τύχη τους έριξε στη Φιλοσοφική Σχολή.
Αυτοί που σχεδιάζουν την εκπαίδευση στις πρώτες βαθμίδες της, ας βάλουν, παρακαλώ, στη διδακτέα ύλη την άσκηση “κρατάω στην αγκαλιά μου ένα μυθιστόρημα”…».
H μαρτυρία της Καστρινάκη δεν είναι απλώς απόδειξη της ζημιάς που έχει κάνει, γενεές επί γενεών, το σχολείο του λειτουργικού αναλφαβητισμού. Είναι έκκληση για τη μεγάλη, τη βαθιά μεταρρύθμιση ουσίας. Είναι εθνική ανάγκη το σχολείο να ξαναγίνει σχολείο, τα βιβλία να ξαναπαίξουν τον ρόλο των βιβλίων και το έμψυχο υλικό να αναλάβει τις ευθύνες του. Οχι χαϊδολογώντας την αμάθεια αλλά πολεμώντας τη.