Στους δρόμους των μίμων

Μία εξαίσια ομάδα δημοτικών τραγουδιών, που τα θέματά τους μάλιστα είναι διάχυτα μέσα σε όλες τις βαλκανικές χώρες (αν και ένα θέμα του συναντάται και στην ιρλανδική δημοτική παράδοση) έχουν χαρακτηριστεί ως «Παραλογές». Ο όρος δεν έχει να κάνει με το Παράλογο που παρέσυρε μερικούς, επειδή έχει κυρίως υπερφυσικά και θαυμαστά γεγονότα να αφηγηθεί. Ο όρος είναι σύντμηση της λέξης «Παρα-κατά-λογή», δηλαδή λόγος, αφήγηση που εκτελείται δίπλα, στο πλάι, ενώ η μίμηση είναι αυτοσχεδιαστική και χωρίς λόγο. Ενα μάλιστα εξαίσιο δημοτικό μας τραγούδι, μια καταπληκτική παραλογή είναι «Του Γιοφυριού της Αρτας», όπου ακούμε πώς ένα πουλί, αφού σαράντα πέντε μάστοροι κι εξήντα μαθητάδες δεν μπόρεσαν να στεριώσουν το γιοφύρι, προφητεύει πως, μόνο αν χτιστεί η γυναίκα του Πρωτομάστορα, θα στεριώσει. Κι ακούμε μετά «να ‘τηνε και ροβόλαγε απ’ την απάνω στράτα». Εχει δηλαδή μέσα στους αιώνες, που οι παραλλαγές του τραγουδιού κυκλοφορούν από στόμα σε στόμα, διασωθεί ο θεατρικός χαρακτήρας του τραγουδιού. Μια «δείξη», όπως στην τραγωδία που συχνά ένα πρόσωπο ή ο Χορός αναγγέλλουν την είσοδο ενός νέου προσώπου: «Ηδε Αντιγόνη…», «Να η Αντιγόνη».