Η ιρλανδική κοινωνία στο Καθαρτήριο

Η ιρλανδική λογοτεχνία είναι πάνδημα αναγνωρισμένη ως μία από τις πιο βαθυστόχαστες αλλά και συναρπαστικές εθνικές λογοτεχνίες. Αυτό το μαρτυρούν ονόματα όπως οι Τσαρλς Ματούριν, Οσκαρ Ουάιλντ, Τζέιμς Τζόις, Τζορτζ Μπέρναρντ Σο, Μπρένταν Μπίαν και οι εξίσου σπουδαίοι νεότεροι Αν Ενράιτ, Κόλουμ ΜακΚαν, Τζον Μπάνβιλ, Σεμπάστιαν Μπάρι. Λογοτεχνία που συνδυάζει τις υψηλές αρχές του ανθρωπισμού με την αγωνία της εθνικής επιβίωσης και συμφιλίωσης μεταξύ δύο θρησκευτικών κοινοτήτων, οι διαφορές μεταξύ των οποίων ταλανίζουν αιώνες τώρα, αλλά κυρίως μετά την Εξέγερση του Πάσχα το 1916, την πανέμορφη αυτή χώρα. Μια χώρα που έχει γνωρίσει τα πάντα: κατακτήσεις, εξεγέρσεις, λιμούς, εμφυλίους, τρομοκρατία, μεγαλεία και ταπεινώσεις. Μια χώρα που η φύση της αγαλλιάζει την ψυχή των ανθρώπων και συγχρόνως προκαλεί δέος, όπως στον Μέλμοθ ο περιπλανώμενος (Gutenberg, μτφ. Χαρά Σύρου) του Ματούριν. Μια χώρα που το μίσος μεταξύ των κοινοτήτων συνδυάζεται με τη συμπόνια για τον άλλο, όπως στο Μακριά, πολύ μακριά και Η Οδύσσεια του Ινίας ΜακΝάλτι (και τα δύο, εκδόσεις Πόλις, σε μετάφραση της Κίκας Κραμβουσάνου και του Θοδωρή Τσαπακίδη αντίστοιχα). Ανάμεσα σ’ αυτά τα ονόματα, τριών λογοτεχνικών γενιών, στέκει ο ιρλανδικότερος των ιρλανδών συγγραφέων, ο Μάρτιν Ο’Κάιν. Και είναι ο ιρλανδικότερος όχι μόνο λόγω της θεματολογίας των έργων του, αλλά και γιατί έγραφε στα γαελικά. Γι’ αυτό και ονομάστηκε «Τζέιμς Τζόις της γαελικής λογοτεχνίας». Ισως σ’ αυτό οφείλεται το ότι δεν είναι τόσο πολύ μεταφρασμένος όσο οι άλλοι ιρλανδοί συγγραφείς. Τα έργα του μεταφράζονταν πρώτα στα αγγλικά και μετά σε άλλες γλώσσες. Ηταν ένθερμος οπαδός της ενότητας των δύο τμημάτων της Ιρλανδίας και μέλος του Ιρλανδικού Ρεπουμπλικανικού Στρατού μαζί με τον ποιητή Μπρένταν Μπίαν και συγγραφέα του θεατρικού Ενας όμηρος, στο οποίο υπήρχαν και 15 ποιήματα που μελοποίησε ο μοναδικός Μίκης. Μεγάλο επίσης έργο του είναι Η βρώμικη σκόνη. Αυτό εδώ είναι το πρώτο έργο του που μεταφράζεται στα ελληνικά.