Ο «κρυμμένος θησαυρός» ενός ονόματος

Ο Σλοβάκος Μίλος Μπαρίτσοφ (1904-1974) δεν υπήρξε. Το όνομά του δεν βρίσκεται στην ιστορία της λογοτεχνίας της Σλοβακίας. Η πιθανότητα να ήταν ένας «ελάσσων» πεζογράφος, μια «περαστική» προσωπικότητα, αποκλείεται: το κείμενο που του αποδίδεται («H ταχεία της Βουδαπέστης») επαρκεί για τη διεκδίκηση μιας θέσης στο πάνθεον του λόγου της χώρας του και, ίσως, της Ευρώπης. Η σλοβάκα-ελληνίδα μεταφράστρια της «Ταχείας» δεν έχει εντοπιστεί. Το επίμετρο πάντως που φέρει την υπογραφή της και συνοδεύει την αριστοτεχνική μετάφρασή της τοποθετεί τον συγγραφέα στον λογοτεχνικό «κανόνα» της πατρίδας του, παραθέτοντας βιογραφικά και βιβλιογραφικά στοιχεία, παράλληλα με ιστορικά δεδομένα για τη Σλοβακία και τη λογοτεχνία της. Με λίγα λόγια, ο Μπαρίτσοφ, ανύπαρκτος μέχρις ώρας, είναι απολύτως υπαρκτός, αφού η «Ταχεία» δεν αποδίδεται προς το παρόν σε κανέναν άλλον στη Σλοβακία και αλλαχού. Οσο για τον έλληνα εκδότη, η πληροφορία είναι πως το χειρόγραφο έφτασε ταχυδρομικώς στα χέρια του (έκταση νουβέλας), το διάβασε, ενθουσιάστηκε, το εξέδωσε, έχοντας βρει προφανώς τρόπο να εξασφαλίσει την αποκλειστικότητα για την ελληνική γλώσσα και να αποδώσει δικαιώματα σε ένα κατ’ εκτίμηση «ορφανό», «αδέσποτο» κείμενο.