Η εργαλειοποίηση των μεταναστών και οι ευθύνες της Ενωσης

Η Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ) οφείλει να προστατεύσει την κυριαρχία της, τα εξωτερικά της σύνορα, τα κράτη – μέλη της που αντιμετωπίζουν κάθε είδους απειλές. Οφείλει και για λόγους νομικούς (πρόνοιες των Συνθηκών), πολιτικούς και ηθικούς. Και οφείλει επίσης να αντιταχθεί με αποφασιστικό τρόπο σε κάθε αυταρχικό ή παρανοϊκό ηγέτη τρίτης, όμορης ή μη χώρας, που εργαλειοποιεί πρόσφυγες ή μετανάστες στα σύνορά της εκβιάζοντας προκειμένου να προωθήσει πολιτικούς στόχους, κάτι που κάνει αυτή την περίοδο το καθεστώς της Λευκορωσίας στα σύνορα με Πολωνία (ίσως είναι η 76η περίπτωση εργαλειοποίησης μεταναστών από αυταρχικό καθεστώς από το 1951 – η Τουρκία δεν είναι η πρώτη διδάξασα). Αλλά αυτή είναι η μια πλευρά του ζητήματος. Η άλλη όμως που είναι εξίσου σημαντική λέγει ότι η Ενωση στη διαδικασία προστασίας των εξωτερικών συνόρων δεν πρέπει και δεν μπορεί να αγνοήσει τις ανθρωπιστικές πλευρές στην αντιμετώπιση των προσφύγων – μεταναστών, ούτε να παραβιάζει το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο και να καταπατά τις θεμελιακές αξίες πάνω στις οποίες οικοδομείται. Η άρνηση παροχής προστασίας σε πρόσφυγες, αιτούντες άσυλο, οι επαναπροωθήσεις (pushbacks, refoulement) ανοιχτές ή συγκεκαλυμμένες παραβιάζουν βάναυσα το ενωσιακό και διεθνές δίκαιο (Σύμβαση Γενεύης για τους πρόσφυγες 1951, κ.λπ.). Και κανένα έωλο επιχείρημα περί κυριαρχίας ή άλλα λεκτικά πυροτεχνήματα δεν μπορούν να δικαιολογήσουν την παραβίαση αυτή.