Θάλασσα του μεταιχμίου: Μεσόγειος και προσφυγική κρίση

Τα μεταναστευτικά κύματα από τις γειτονικές με την Ευρώπη ηπείρους και μέσω της Μεσογείου κατά πάσα πιθανότητα θα πολλαπλασιασθούν τις επόμενες δεκαετίες και ως αποτέλεσμα της δύσκολα πια ελεγχόμενης κλιματικής αλλαγής και των δραματικών επιπτώσεών της στους ασθενέστερους οικονομικά πληθυσμούς.  Εδώ και πολλά χρόνια, πριν την μεγάλη προσφυγική κρίση του 2015, διεπιστημονικές μελέτες τόνιζαν τις επιπτώσεις της περιβαλλοντικής μετεξέλιξης (δυστυχώς αυτός πια είναι ο όρος που πρέπει πια να χρησιμοποιείται, μετεξέλιξη, και όχι ο όρος κρίση, για να αποδοθεί το μέγεθος των αλλαγών στο περιβάλλον) και στο φαινόμενο της μετανάστευσης. Σε άρθρο τους το 2017 οι Michael Werz και Max Hoffman από το Center for American Progress τόνιζαν ότι ενώ οι μεταναστευτικές ροές στην Ευρώπη μέσω της λεγόμενη διαδρομής της Ανατολικής Μεσογείου οφείλονται κατά κύριο λόγο σε συρράξεις στις χώρες προέλευσης των προσφύγων/μεταναστών, οι μεταναστευτικές ροές που ακολουθούν την διαδρομή της Δυτικής Μεσογείου οφείλονται σε οικονομικούς και δημογραφικούς λόγους, που με την σειρά τους εν πολλοίς σχετίζονται με τις επιπτώσεις της περιβαλλοντικής αλλαγής. Επισημαίνουν, χαρακτηριστικά, ότι στην περιοχή Sahel (μεταξύ της Σαχάρας στον Βορρά και της σαβάνας του Σουδάν στον Νότο, μία τεράστια έκταση 3,053,200 km²), η θερμοκρασία έχει ανέβει κατά 0,7 βαθμούς Κελσίου τα τελευταία 40 χρόνια, ενώ η λίμνη Τσαντ έχει περιορισθεί στο 1/20 της έκτασης που καταλάμβανε την δεκαετία του 1960! Ακόμη και στην περίπτωση της Συρίας, σύμφωνα με ειδικούς ερευνητές, υπάρχουν ενδείξεις ότι η προσφυγική έξοδος, που πρωτίστως οφείλεται βεβαίως στην συνεχιζόμενη πολυετή εμφύλια σύρραξη, ενισχύθηκε και από φαινόμενα ξηρασίας. Αλλά και στις μεσογειακές χώρες η κλιματική αλλαγή βαίνει επιταχυνόμενη και η κατάσταση πλέον είναι αισθητά διαφορετική από την σχεδόν ειδυλλιακή περιγραφή του μεσογειακού κλίματος από τον Fernand Braudel.