«Οι ήρωες του ’21 υπερβαίνουν την εποχή τους»

Οσο αναμενόμενη θα μπορούσε να θεωρηθεί η «συνάντηση» του Γιάννη Ψυχοπαίδη με τους ποιητές Κ.Π. Καβάφη, Ανδρέα Εμπειρίκο, Γιώργο Σεφέρη, Κική Δημουλά, Γιάννη Κοντό, Αντώνη Φωστιέρη, που έχει εικονογραφήσει ποιήματά τους αλλά και εξώφυλλα βιβλίων τους, άλλο τόσο θα μπορούσε να χαρακτηρίσει κανείς ως απρόβλεπτη, λαμβάνοντας υπόψη το ιδιαίτερο εικαστικό του ιδίωμα όπως διαμορφώθηκε μέσα στα χρόνια, τη ζωγραφική απεικόνιση μιας πλειάδας αγωνιστών του 1821, όπως μας έγινε γνωστή με μια πρόσφατη έκθεσή του στο Μουσείο Μπενάκη. Δικαιολογώντας τη ρήση του αλησμόνητου Κώστα Ε. Χειρόπουλου για τον Δομήνικο Θεοτοκόπουλο ότι «είναι ένα από Θεού μυστήριο», ο Γιάννης Ψυχοπαίδης αν και ένας κατεξοχήν μοντέρνος, αλλά με την ουσιαστικότερη έννοια του όρου, εικαστικός δημιουργός, επανέφερε ως απτή πραγματικότητα μια ενδεχομένως ξεπερασμένη αξία, ότι όσο ισχυρός είναι ο προσανατολισμός ενός καλλιτέχνη σε αγωνιώδεις πλην όμως πειραματικές, αναζητήσεις, άλλο τόσο ακατάλυτη παραμένει η επαφή με το πάτριο έδαφος το στοιχειωμένο με μορφές και ιδέες που η συγκίνηση, ενώ τις αναπολούμε, παραμένει μια «προσωπική» εθνικά υπόθεση. Σπάνια το άρτιο αισθητικά αποτέλεσμα μπορεί να συνδυαστεί με μια μορφή διδαχής σε καθαρά ηθικό επίπεδο, στον Γιάννη Ψυχοπαίδη όμως, ο συνδυασμός αυτός εκφράζει ένα εξαίρετα κατορθωμένο αποτέλεσμα.