Σαρκαστικό κριτικό βλέμμα πίσω από την κάμερα

Το 1972, στην πρώτη τότε επίσκεψή μου σαν νεαρός κινηματογραφικός συντάκτης στο Φεστιβάλ Καννών, αιφνιδιάστηκα από την ανατρεπτική αφήγηση μιας τυπικά ιταλικής κωμωδίας, πλην όμως μιας καίριας κριτικής στα ιδιόμορφα κοινωνικά και πολιτικά δεδομένα της τότε ιταλικής κοινωνίας… Ο «Μίμης ο Σιδεράς» έφερνε ένα άλλο σκληρό βλέμμα στη διαχρονική Commedia all’ Italiana, με την υπογραφή μιας άγνωστης σε μένα σκηνοθέτριας, της Λίνα Βερτμίλερ, διεκδικώντας μάλιστα δυναμικά το αντίστοιχο βραβείο Σκηνοθεσίας του Φεστιβάλ. Αγνωστη βέβαια μόνο σε μένα, καθώς μια δεκαετία σχεδόν πριν η Βερτμίλερ είχε εισβάλει από το θέατρο στον κινηματογράφο, μαζί με τους αγαπημένους φίλους συνεργάτες της και κυρίως με τον προσωπικό της πρωταγωνιστή, τον εξαιρετικό Τζιανκάρλο Τζιανίνι, που μέσα από τις ταινίες της Βερτμίλερ αναδείχθηκε γρήγορα σε πολύτιμο ερμηνευτικό εργαλείο τόσων επώνυμων σκηνοθετών. Και εκεί, στη φεστιβαλική οθόνη, με έθελξε για πρώτη φορά η ιδιαίτερη γοητεία της ολόξανθης Μαριάντζελα Μελάτο με το αστραφτερό καθαρό της βλέμμα και απέναντί της ο μπουφονικός μετέωρος Σικελός του Τζιανίνι. Πολιτικές εκκρεμότητες και παθιασμένοι έρωτες, τα ήθη του Νότου κόντρα στον βιομηχανικό Βορρά, ένα απρόβλεπτο μείγμα Πιέτρο Τζέρμι και Φραντζέσκο Ρόζι, με τη μπαγκέτα μιας γυναίκας δημιουργού, της Βερτμίλερ, που σύντομα καθιερώθηκε στο παγκόσμιο κινηματογραφικό στερέωμα.