Eνας αμερικανός αναλυτής χαρακτήρισε το 2022 έτος του «ζην επικινδύνως». Εννοούσε βέβαια τους τρεις μεγάλους κινδύνους για την παγκόσμια ειρήνη, τη διαμάχη της Ρωσίας με την Ουκρανία, την επιθετικότητα της Κίνας απέναντι στην Ταϊβάν και τη δυσπιστία του Ισραήλ για τις πραγματικές προθέσεις του Ιράν. Θα μπορούσε εύκολα να προσθέσει κάποιος άλλους δύο κινδύνους, άλλες δύο απειλές, όχι για την ειρήνη, αλλά για το μέλλον της ανθρωπότητας. Η μία είναι οι πανδημίες, που νομίζαμε ότι η επιστήμη τις είχε νικήσει οριστικά, για να έρθει η Covid-19 να μας θυμίσει ότι ένα λάθος, μια αβλεψία ή μια ανεύθυνη πράξη σε μια χώρα μπορεί να φέρει την παγκόσμια καταστροφή.

Η επέλαση της Ομικρον, με την αύξηση του αριθμού κρουσμάτων που τη συνοδεύει, δείχνει ότι η περιπέτεια που άρχισε πριν από δύο χρόνια δεν θα τελειώσει σύντομα. Και ότι εκτός από τον εμβολιασμό, που παραμένει το πολυτιμότερο όπλο για την αναχαίτιση της πανδημίας, εξακολουθεί να έχει θεμελιώδη σημασία η ατομική ευθύνη.

Η δεύτερη υπαρξιακή απειλή, που οξύνει την αβεβαιότητα για το μέλλον, είναι η κλιματική κρίση, για την οποία λέγονται πολλά και γίνονται λίγα. Επειδή νομίζουμε ότι έχουμε χρόνο. Δεν έχουμε. Επειδή ελπίζουμε ότι οι προβλέψεις των επιστημόνων είναι υπερβολικές. Δεν είναι. Επειδή πιστεύουμε ότι τα μέτρα πρέπει να τα λάβουν μόνο οι άλλοι, οι κυβερνήσεις, κάποιες μεγάλες χώρες. Λάθος, μέτρα για την αλλαγή του τρόπου ζωής μας πρέπει να λάβουμε κι εμείς οι ίδιοι.

Για την κλιματική αλλαγή και για τα άλλα μεγάλα ζητήματα της εποχής – Τουρκία, ελληνική ασφάλεια, Προσφυγικό, οικονομία, Νοτιοανατολική Ευρώπη, Ευρωπαϊκή Ενωση, ΗΠΑ – καταθέτουν τις προβλέψεις τους στο τελευταίο φύλλο της χρονιάς οκτώ κορυφαίοι διανοητές του ΕΛΙΑΜΕΠ. Οι προκλήσεις είναι μπροστά μας. Κι αν μερικές φορές μοιάζουν ανυπέρβλητες, είναι στο χέρι μας να τις μετατρέψουμε σε ευκαιρίες. Καλή Πρωτοχρονιά σε όλους!