Η συμφωνική μεταμόρφωση του «Ζ»

Το καλοκαίρι του 2019, όταν γίνονταν οι πρόβες για τη μεταφορά του «Ζ» – που βασίζεται στο σπουδαίο βιβλίο του Βασίλη Βασιλικού – στην Κρατική Οπερα της Βαυαρίας, ο συνθέτης Μηνάς Μπορμπουδάκης κάλεσε τον καλό του φίλο και σπουδαίο αρχιμουσικό Κωνσταντίνο Καρύδη, προκειμένου να ακούσει μια άποψη από κάποιον που εμπιστεύεται. Το έργο είχε κάνει πρεμιέρα στην Εθνική Λυρική Σκηνή το 2018 – λιμπρέτο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης, σκηνοθεσία Κατερίνα Ευαγγελάτου -, μεταφράστηκε από τη Μιχαέλα Πρίντσιγκερ και απέκτησε μια δεύτερη ζωή στη σημαντική γερμανική σκηνή. Το ταξίδι του όμως δεν σταμάτησε εκεί. Ο Κωνσταντίνος Καρύδης ενθουσιάστηκε από αυτό που άκουσε και προέτρεψε τον συνθέτη του έργου να δημιουργήσει από το ίδιο υλικό τη συμφωνική εκδοχή του. Στην ουσία έγινε μια μεταμόρφωση, όπως μαρτυρά και ο τίτλος «Z metamorphosis», δημιουργήθηκε ένα νέο έργο το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί την Κυριακή 16 Ιανουαρίου στο Ζάλτσμπουργκ από τη Mozarteumorchester Salzburg και την Junge Deutsche Philarmonie, σε μουσική διεύθυνση Κωνσταντίνου Καρύδη. Μιλώντας στο «Νσυν» με αφορμή αυτή την ενδιαφέρουσα εξέλιξη της σύνθεσής του, ο Μηνάς Μπορμπουδάκης εξηγεί πως όταν άρχισε να εργάζεται για την όπερα «Ζ» το 2017 – παρουσιάστηκε στην Εθνική Λυρική Σκηνή έναν χρόνο αργότερα – υπήρχε στο μυαλό του ένας ευρύτερος ήχος από το ενδεκαμελές ανσάμπλ που είχε στη διάθεσή του. Αν και υπήρχε η βασική ηχητική δομή για την οργανική παρουσίαση του έργου, ο Μηνάς Μπορμπουδάκης δεν έμεινε σε αυτή την ευκολία. Δεν τον ενδιέφερε δηλαδή να δημιουργήσει μια σύνθεση όπου απλώς θα ήταν τα μουσικά μέρη συνδεδεμένα. Οπως λέει ο ίδιος: «Η σουίτα είναι ένας εύκολος τρόπος για να προκύψει μια συλλογή από τις γνωστότερες μελωδίες μιας όπερας για συμφωνική ορχήστρα, όπου τα όργανα αναλαμβάνουν τα μέρη των τραγουδιστών. Αυτή η αναπαραγωγή δεν μου έδινε κανένα έναυσμα. Συνήθως αυτού του είδος η φόρμα δεν έχει το αντίστοιχο συμφωνικό βάρος. Εμένα μ’ ενδιαφέρει ο αυτούσιος συμφωνικός ήχος. Ηθελα να μεταμορφώσω το μουσικό υλικό της όπερας σε έναν συμφωνικό ήχο. Αυτός ήταν ο σύνδεσμος μεταξύ όπερας και καινούργιου έργου».