Ανατρέχοντας κανείς στην ελληνική ιστορία, εύκολα μπορεί να διαπιστώσει ότι είναι σπαρμένη με μεγάλες καταστροφές. Από τη σφαγή της Χίου το 1822 και τις διαδοχικές πτωχεύσεις του 19ου αιώνα έως τη χούντα και την τουρκική εισβολή στην Κύπρο ή από τον Εθνικό Διχασμό, τη Μικρασιατική Καταστροφή, την Κατοχή και τον Εμφύλιο, η χώρα μας έχει ταλαιπωρηθεί από μαύρα γεγονότα. Είμαστε άραγε καταδικασμένοι να ζούμε τη μία καταστροφή μετά την άλλη; Είναι τελικά η ιστορία μας μια αδιάκοπη αλυσίδα καταστροφών; Και αν πράγματι ισχύει αυτό, ποια είναι η αιτία; Μήπως ο αιώνιος διχασμός μας; Ή η κακοδαιμονία της φυλής μας; Ή μήπως οι συνωμοσίες των ξένων εναντίον μας;

Σε όλα αυτά τα ερωτήματα θα επιχειρήσει να απαντήσει το «Καταστροφές και θρίαμβοι», η νέα σειρά ντοκιμαντέρ που προβάλλεται κάθε Πέμπτη και Παρασκευή στις 21.00 μέσα από τη συχνότητα του Σκάι. Η σειρά βασίζεται στο ομώνυμο βιβλίο (εκδόσεις Παπαδόπουλος) του Στάθη Καλύβα, καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στην Οξφόρδη, μέλους της Αμερικανικής και Βρετανικής Ακαδημίας Επιστημών, και στηρίζεται σε μια πρόσφατη ιστορική έρευνα με τη συμμετοχή 35 ειδικών.

Η βασική αναζήτηση των ντοκιμαντέρ είναι πώς τελικά καταφέραμε να μετουσιώσουμε τις καταστροφές που βιώσαμε σε θριάμβους. Η σειρά αναπτύσσεται σε επτά επεισόδια που αντιστοιχούν σε αντίστοιχους μεγάλους ιστορικούς κύκλους. Κάθε επεισόδιο αποτελείται από τέσσερις ενότητες. Ξεκινάει με την περιγραφή μιας μεγάλης εθνικής καταστροφής κι ακολουθεί ένα flashback στην έναρξη του κύκλου όταν μπαίνει σε εφαρμογή ένα μεγαλόπνοο και φιλόδοξο εθνικό σχέδιο. Στην τρίτη ενότητα περιγράφεται η ιστορική διαδρομή που ξεκινάει με αρχικές επιτυχίες για να καταλήξει όμως στη μεγάλη ήττα. Τέλος, κάθε επεισόδιο κλείνει με τη μεγάλη ανατροπή, δείχνοντας πώς τελικά ξεπηδά ένας θρίαμβος μέσα από την καταστροφή και η χώρα θα συνεχίσει να προοδεύει.

Στη νέα αυτή αφήγηση της σύγχρονης ιστορίας, τα γεγονότα παρατίθενται με κινηματογραφικό τρόπο. Πρωταγωνιστεί το φυσικό και το δομημένο περιβάλλον του τόπου που συνδέεται στενά με την ιστορική αφήγηση. Τη σκηνοθεσία υπογράφουν οι Αλέξανδρος Μερκούρης, Ανδρέας Αποστολίδης και Γιούρι Αβέρωφ ενώ τον ρόλο του παρουσιαστή αναλαμβάνει ο Στάθης Καλύβας. Τα γυρίσματα πραγματοποιήθηκαν σε τόπους – σταθμούς για σημαντικά γεγονότα της σύγχρονης Ελλάδας αλλά και εμβληματικά κτίρια. Η αφήγηση υποστηρίζεται από σπάνια τεκμήρια, ανέκδοτες φωτογραφίες και φιλμ, αλλά και από ακαδημαϊκούς και μελετητές, με τους οποίους συνομιλεί ο Στάθης Καλύβας. Ανάμεσά τους Γιώργος Δερτιλής, Μαρία Ευθυμίου, Ρόντρικ Μπίτον, Νίκος Μαραντζίδης, Κώστας Κωστής, Παναγής Παναγιωτόπουλος, Νίκος Αλιβιζάτος, Μάνος Ματσαγγάνης, Κωνσταντίνα Μπότσιου, Χρυσάφης Ιορδάνογλου και Γεράσιμος Μοσχονάς.

Το πρώτο επεισόδιο αυτής της εβδομάδας (20/1) φέρει τίτλο «Η Δημοκρατική Επανάσταση: 1950 – 1974» και εστιάζει στην εγκαθίδρυση της σύγχρονης δημοκρατίας μέσα από τις πληγές του Εμφυλίου και αργότερα της δικτατορίας. Την ώρα που η χώρα απομακρύνεται οριστικά από την υπανάπτυξη και τη φτώχεια, η οικονομική της επιτυχία δεν αντικατοπτρίζεται και στην πολιτική της άνθηση που οδηγήθηκε σε αδιέξοδο αυτή την εικοσαετία. Το επόμενο επεισόδιο (21/1) τιτλοφορείται «Από τον σοσιαλισμό στο ευρώ: 1974 – 2004» και θίγει το νέο φιλελεύθερο πολίτευμα, το φαινόμενο ΠΑΣΟΚ, την κρίση της Μεταπολίτευσης και την ευρωπαϊκή «Μεγάλη Ιδέα» της χώρας. Η Ελλάδα γίνεται μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, οι προσδοκίες της κοινωνίας για περισσότερη ευημερία αυξάνονται πυροδοτώντας σκάνδαλα διαφθοράς που γιγαντώνονται στη νέα χιλιετία που μπαίνουμε στη ζώνη του ευρώ. Η σειρά ολοκληρώνεται την επόμενη εβδομάδα (27/1) με το επεισόδιο «Το Μνημόνιο: 2004 – σήμερα». Εδώ, πρωταγωνιστούν η χρεοκοπία της χώρας και η πορεία «θανάτου» που διαγράφει πλέον, βυθιζόμενη όλο και περισσότερο στην κρίση. Δώδεκα χρόνια μετά και με τα γεγονότα ακόμα νωπά, θα καταφέρουμε να μετουσιώσουμε αυτή την καταστροφή άραγε σε θρίαμβο;