«Σκότωσε με δανεικό μαχαίρι»

Ενα από τα 36 στρατηγήματα που διατυπώθηκαν με το γνωστό αποφθεγματικό κινεζικό στυλ και που έρχονται μέχρι τις μέρες μας από την παραδοσιακή στρατηγική σκέψη της Κίνας είναι το «σκότωσε με δανεικό μαχαίρι». Κατά βάση σημαίνει την πρακτική της επίθεσης στον αντίπαλο και της επίτευξης ενός στόχου με τη χρήση της δύναμης και των μέσων ενός τρίτου.  Οι λεγόμενοι πόλεμοι διά αντιπροσώπων είναι στην πραγματικότητα εφαρμογή αυτής της αρχής. Μεγάλες δυνάμεις, στην προσπάθειά τους να διατηρήσουν ή να επεκτείνουν την επιρροή τους, αξιοποιούν τοπικές αντιθέσεις και τοπικές δυνάμεις, τις εξωθούν σε συγκρούσεις με σκοπό να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους χωρίς να εμπλακούν άμεσα οι ίδιες. Υπάρχουν ωστόσο και πιο ήπιες εκδοχές εφαρμογής της αρχής, όταν ένα ισχυρό κράτος ευνοεί ή ανέχεται τις αντιδράσεις ενός άλλου κράτους προκειμένου να υπηρετήσει τα δικά του συμφέροντα. Τέτοια είναι η περίπτωση των ΗΠΑ που ευνοούν ή ανέχονται το τουρκικό casus belli σε περίπτωση που η Ελλάδα ασκήσει το αυτονόητο με βάση το διεθνές δίκαιο δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ. Υπενθυμίζεται παρενθετικά ότι, πρώτον, η συντριπτική πλειονότητα των κρατών έχει χωρικά ύδατα 12 ν.μ., δεύτερον, η Τουρκία, παρότι δεν έχει υπογράψει τη Σύμβαση, έχει ανακηρύξει χωρικά ύδατα στη Μαύρη Θάλασσα 12 ν.μ., τρίτον, οι ΗΠΑ και το Ισραήλ (επίσης πολέμιοι του διεθνούς δικαίου της θάλασσας) έχουν αιγιαλίτιδα ζώνη 12 ν.μ.