«Χωρίς πολιτισμό δεν υπάρχει ομορφιά»

Πιστεύετε πως σε 100 χρόνια η επαναφορά ενός κειμένου ή οποιασδήποτε σημερινής μαρτυρίας στην οθόνη του Διαδικτύου θα προκαλεί την ίδια συγκίνηση με όση αισθανόμαστε σήμερα στη θέα ενός χειρόγραφου του 1921;

Ανήκουμε σε μια γενιά, που τον 20ό αιώνα είχε την τύχη να μάθει για τον κόσμο, την ιστορία, τον πολιτισμό και τη βαρβαρότητα όσο ίσως καμιά άλλη, με συνεχή μετάβαση από παλιές σε νέες μορφές γνώσεων, αντιλήψεων και κατασκευασμάτων. Ενα ενδιαφέρον ερώτημα είναι αν η αλλαγή της φόρμας επηρεάζει το περιεχόμενο και τη σχέση μας με ένα κείμενο. Ισως ναι. Παρ’ όλα αυτά, σε εμάς, τα παλιά χειρόγραφα αγγίζουν το συναίσθημά μας, προκαλώντας έναν περίεργο ψυχισμό. Μας θυμίζουν το παρελθόν της ανθρώπινης εξέλιξης σε μεγάλο βάθος χρόνου; Μας φέρνουν αντιμέτωπους με τη βαθύτερη λειτουργία της ανθρώπινης μνήμης; Συνδέονται με μια γνώριμη αισθητική και με το πώς κάποιος από εμάς προσπάθησε να δώσει ταυτότητα στον λόγο, να τον διατηρήσει στον χρόνο; Ισως όλα αυτά μαζί. Από την άλλη πλευρά, η ψηφιακή τεχνολογία ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην παραγωγή και στη διάχυση γνώσεων και επικοινωνίας με πολύ φθηνότερο και γρήγορο τρόπο σε όφελος ευρύτατων στρωμάτων σε παγκόσμια κλίμακα και με πρωτόγνωρες θετικές επιπτώσεις. Σε 100 χρόνια, λογικά, επίσης κάποιοι στη θέση μας θα έχουν μια ιδιαίτερη συγκίνηση στη θέα μιας σημερινής μαρτυρίας – γραπτής, μουσικής, πνευματικής. Θα βιώσουν επίσης, με διαφορετικές αποχρώσεις, το συναίσθημα που για αιώνες έχουν οι άνθρωποι στη θέα μιας παλιάς – στη φυσική της μορφή – μαρτυρίας. Αν τύχει και αλλάξει μια τόσο εμπεδωμένη αίσθηση, θα σημαίνει μια μεγάλη ανατροπή στις αξίες, την αισθητική, την πνευματικότητα των ανθρώπων. Ισως ένα νέο είδος ανθρώπου.