Η Τεχνητή Νοημοσύνη αναδεικνύεται σε βασικό πυλώνα και μοχλό της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης. Η διείσδυσή της σε πολλές πτυχές της οικονομίας, της κοινωνίας και της διοίκησης συνοδεύεται από μεγάλες προσδοκίες. Ωστόσο, όπως κάθε τεχνολογικό κύμα, η ΤΝ κινείται σε ένα εκκρεμές μεταξύ ελπίδας και φόβου, θέτοντας το ζήτημα της νομοθετικής παρέμβασης, ώστε να υπηρετεί την ανθρώπινη και κοινωνική ευημερία, χωρίς να διακυβεύονται βασικές αρχές του κράτους δικαίου, τα θεμελιώδη δικαιώματα και οι ελευθερίες των πολιτών.
Η ΕΕ με την προτεινόμενη Πράξη για την Τεχνητή Νοημοσύνη φιλοδοξεί να ρυθμίσει (ίσως για πρώτη φορά σε τόσο ευρεία και οριζόντια έκταση) πώς (και εάν) πρέπει να χρησιμοποιείται μία «τεχνολογία». Το κύριο ερώτημα είναι, εάν μπορεί να οριστεί, να ρυθμιστεί, να περιοριστεί η χρήση της ΤΝ. Μέσω της Artificial Intelligence Act μεταβαίνουμε από τη συζήτηση για την ηθική στο στάδιο των δεσμευτικών κανόνων που πρέπει να διασφαλίσουν αρχές, όπως η διαφάνεια, η εξηγησιμότητα των διεργασιών ΤΝ, η ισότητα, η λογοδοσία αλλά και να συγκεράσουν την ανθρωποκεντρική προσέγγιση με την επιδίωξη της ασφάλειας των συστημάτων, χωρίς να υπάρξει ανάσχεση της εξέλιξης της ΤΝ και της ανταγωνιστικής θέσης της Ευρώπης. Διόλου εύκολη ισορροπία και εγχείρημα, καθώς η ΕΕ επιχειρεί να ρυθμίσει μία τεχνολογία ραγδαία εξελισσόμενη και εν πολλοίς μη προβλέψιμη, με τρόπο τεχνολογικά ουδέτερο και ταυτόχρονα με ασφάλεια δικαίου.
Η Λίλιαν Μήτρου είναι καθηγήτρια Πανεπιστημίου Αιγαίου, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης