Ρωσικό θέατρο: ο κορμός

Στο περασμένο άρθρο μου για το ρωσικό θέατρο αναφερθήκαμε στις ρίζες, όπου έδαφος κατάλληλο για την ανάπτυξη ήταν το ευρωπαϊκό θέατρο, όταν η συντηρητική ορθοδοξία της Ρωσίας άργησε δύο περίπου αιώνες να γοητευτεί από την μίμησιν πράξεως ζώντων και ου δι’ απαγγελίας. Ευτυχώς που υπήρξε το έξοχο ρωσικό μυθιστόρημα που ανέλυσε τα ήθη και τα αδιέξοδα της ρωσικής κοινωνίας, ιδίως στη σκοτεινή επαρχιακή ζωή. Δεν ήταν τυχαίο, άλλωστε, πως η αντίδραση των μορφωμένων με ευρωπαϊκές ιδέες ανήσυχων ανθρώπων οδηγήθηκε σε μια από τις δυναμικότερες εκδηλώσεις πολιτικής βίας, αφού στη Ρωσία γιγαντώθηκε ένα συνεχές αναρχικό κίνημα. Η αφύπνιση, πάντως, των συνειδήσεων σημειώνεται στην πρώτη δεκαετία του 19ου αιώνα, όταν η υπόλοιπη Ευρώπη έχει Σαίξπηρ, Μολιέρο, Λόπε ντε Βέγκα, Γκολντόνι. Μια άνθιση την εποχή της γαλλοθρεμμένης Μεγάλης Αικατερίνης που αλληλογραφούσε με τον Βολταίρο πνίγηκε μέσα στα λιβάνια των καλογέρων και στα γούνινα παλτά των γαιοκτημόνων.