Η νύχτα του Γιούρι

Η πρώτη «είδηση» που υπέπεσε στην αντίληψή μου γύρω από τον Γκαγκάριν, προχθές το απόγευμα, πιο πολύ με ξένισε παρά με σκανδάλισε. Σύμφωνα με αυτήν, ένα Διαστημικό Ιδρυμα, στο πλαίσιο των συμβολικών μέτρων που λαμβάνονται εναντίον της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αφαίρεσε μεταθανάτια από τον Γκαγκάριν τον τιμητικό τίτλο του «πρώτου ανθρώπου που πάτησε στη Σελήνη». Αντανακλαστικά σκέφτηκα ότι πρόκειται μάλλον για πραγματολογικό ολίσθημα, αφού ο Γκαγκάριν έτσι κι αλλιώς ποτέ δεν πάτησε στη Σελήνη. Λίγο πιο κάτω, μια άλλη εκδοχή της ίδιας «είδησης», έδειχνε να διατηρεί εγγύτερη σχέση με την αλήθεια – το Διαστημικό Ιδρυμα αφαίρεσε μεταθανάτια από τον Γκαγκάριν τον τιμητικό τίτλο του πρώτου κοσμοναύτη – αλλά άφηνε και πάλι αναπάντητα ερωτηματικά: πώς είναι δυνατόν ένα Διαστημικό Ιδρυμα να αφαιρέσει από κάποιον τον τιμητικό τίτλο για ένα αναντίρρητο ιστορικό γεγονός; Είχαν έρθει στο φως νέα ντοκουμέντα που αποδείκνυαν πως κάποιος άλλος άνθρωπος (γιατί σκύλος υπήρξε πράγματι, η θρυλική όσο και τραγική Λάικα, τριάμισι χρόνια νωρίτερα από τον Γκαγκάριν) ήταν ο πρώτος κοσμοναύτης και, αν ναι, ποια αδήριτη ανάγκη υπαγόρευε πάνω από εξήντα χρόνια αυτά τα ντοκουμέντα να παραμείνουν στο σκοτάδι;