Πλειοψηφία

Δεν είναι λίγοι οι μελετητές των ρωσικών πραγμάτων που επιμένουν πως οι Δυτικοί διαβάζουν τη χώρα μέσα από τα γυαλιά της δικής τους κοσμοθεωρίας – που υποστηρίζουν, με άλλα λόγια, ότι ακόμη κι αν ο Πούτιν χάσει τον θώκο του κάποιος με παρόμοιο στυλ θα τον αντικαταστήσει. Αυτοί επικαλούνται την Ιστορία για να στηρίξουν την επιχειρηματολογία τους. Τα δύο σύντομα διαλείμματα δημοκρατίας των οκτώ μηνών πριν από την Οκτωβριανή Επανάσταση και των αρχών της δεκαετίας του 1990, δηλαδή. Ή λόγους πολιτισμικούς. Οι δεσμοί της φυλής ορίζουν μέχρι και σήμερα, εξηγούν, τη ρωσική κοινωνία που γαλουχείται να νιώθει απόλυτα εξαρτημένη από τον αρχηγό. Αλλά και τη δύναμη της κρεμλινικής προπαγάνδας που έχει πείσει πολλούς πως η Δύση θέλει να καταστρέψει τη Ρωσία – καθώς και τους μηχανισμούς κρατικής καταστολής που τους φοβίζουν. Οι περισσότεροι, λοιπόν, συμφωνούν στο συμπέρασμα ότι η αποπουτινοποίηση θα έρθει μόνο όταν η πλειοψηφία των Ρώσων αποφασίσει να αλλάξει. Γιατί ανιχνεύουν ένα βαθύτερο πρόβλημα: πως ο Πούτιν – όπως το συνοψίζει κι ο αντιφρονών συγγραφέας Μίκαελ Σίσκιν – «είναι το σύμπτωμα, όχι η ασθένεια».