Κοινωνική απομόνωση, μοναξιά, εμμηνόπαυση και καρδιοπάθειες

Κοινωνική απομόνωση και μοναξιά αποτελούν τη μάστιγα της εποχής μας, καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι ζουν μόνοι και αποξενωμένοι. Φυσικά, το ξέσπασμα της πανδημίας και ο φόβος νόσησης επιδείνωσαν την κατάσταση διευρύνοντας το χάσμα των επαφών μεταξύ των ανθρώπων. Μελέτες έχουν δείξει ότι αυτή η ψυχική επιβάρυνση μπορεί να ενεργοποιήσει μια αλληλουχία βιολογικών μηχανισμών οι οποίοι με τη σειρά τους οδηγούν σε σωματικά προβλήματα από ποικίλα όργανα και συστήματα του οργανισμού… Αλλωστε δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που η κοινωνική αποξένωση και το αίσθημα της μοναξιάς δημιουργούν, ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες ηλικίες, μια τάση υπερκατανάλωσης ανθυγιεινών τροφίμων, ποτού ή έντονου καπνίσματος προκαλώντας διαταραχές στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, αύξηση στα επίπεδα χοληστερόλης και του σακχάρου πλήττοντας, έτσι, την καρδιαγγειακή υγεία στο σύνολό της. Μάλιστα σχετική έρευνα έχει δείξει ότι η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση σχετίζονται με 29% αυξημένο κίνδυνο στηθάγχης και καρδιοπάθειας και με 32% αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου Παρόμοια αποτελέσματα έδωσε και έρευνα στις ΗΠΑ η οποία εστίασε στις γυναίκες και μάλιστα σε εκείνες μετά την εμμηνόπαυση, καθώς αποτελούν την πλειονότητα των ηλικιωμένων ατόμων. Για τις ανάγκες της οκταετούς μελέτης (2011 – 2019) συγκεντρώθηκαν δεδομένα από 57.825 γυναίκες με μέσο όρο ηλικίας τα 79 έτη και χωρίς ιστορικό εμφράγματος, εγκεφαλικού ή στεφανιαίας νόσου. Οσες γυναίκες υπέφεραν από μοναξιά και κοινωνική απομόνωση είχαν 13-27% μεγαλύτερο κίνδυνο εκδήλωσης καρδιακού επεισοδίου ή και θάνατο συγκριτικά με άλλες γυναίκες που δεν ένιωθαν μόνες. Οι μοναχικοί άνθρωποι έχουν αυξημένη πιθανότητα πρόωρου θανάτου κατά 26%, για όσους έχουν ελάχιστη ή καθόλου κοινωνική επαφή το ποσοστό αυξάνεται στο 29%, ενώ για εκείνους που ζουν μόνοι τους ανέρχεται στο 32%. Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαπίστωση ότι η κοινωνική στήριξη δεν φαίνεται να αποτέλεσε ανατρεπτικό παράγοντα στα παραπάνω δυσμενή αποτελέσματα, γεγονός που καταδεικνύει πολλά για τα προγράμματα κοινωνικής στήριξης της Πολιτείας. Οι Μονάδες Συμπεριφορικής Καρδιολογίας, όπως αυτή που λειτουργεί στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών, με στελέχωση από καρδιολόγους, ψυχιάτρους, ψυχολόγους μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στη πρόληψη και την αντιμετώπιση των καταστάσεων εκδήλωσης τάσεων αποξένωσης και μοναξιάς στους καρδιοπαθείς ή τους υψηλού κινδύνου για καρδιόπαθεια ασθενείς.