Υπάρχουν περιθώρια για να βελτιωθεί και τελικά να αλλάξει ο τρόπος διδασκαλίας στο ελληνικό σχολείο; Και μάλιστα με μέθοδο ολιστική, που να συμπεριλαμβάνει τη μάθηση της γνώσης, την ανάπτυξη της κριτικής σκέψης και την «πραξιοκεντρική» εκπαίδευση; Η πείρα του Πάνου Πολυχρονόπουλου, πρώην καθηγητή της Φιλοσοφίας της Παιδείας και της Παιδαγωγικής Τεχνολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών, δείχνει προς τη θετική κατεύθυνση, αρκεί βέβαια να συντρέχουν η πολιτική βούληση και η διάθεση του έμψυχου δυναμικού. Τα συμπεράσματά του, λοιπόν, από την προσωπική διαδρομή (διδασκαλία στη ΣΕΛΕΤΕ, Deree College, Φυσικομαθηματική Σχολή Φιλοσοφική Παν/μίου Κρήτης, Πατρών) καταθέτει στο τρίτομο έργο «Το σχολείο της πράξεως» (Αθήνα, 2021), αλλά και στον τόμο «Νέα προτάγματα για την παιδεία μετά τη χρεοκοπία».

Στον πρώτο τόμο αναλύεται ο λεγόμενος «πραξιοκεντρικός» τρόπος αγωγής των μαθητών. «Η συνηγορία μας υπέρ της πράξεως δεν σημαίνει υποτίμηση της αφηρημένης σκέψεως, του θεωρείν, αλλά ολοκλήρωση του κύκλου, αφού η σκέψη και η θεωρία είναι το προστάδιο της παραγωγικής πράξεως, του πράττειν, και το επιστέγασμά της» σημειώνει ο ίδιος στο προλόγισμα. «Σκέψη και πράξη, διανόημα και ενέργημα αποτελούν τα συστατικά του λόγου: διανοητικού και διαπρακτικού. Η πράξη δεν είναι ενέργημα μηχανικό, αλλά σκόπιμο, εύλογο, λελογισμένο, και εγχείρημα συναισθηματικώς φορτισμένο… Τα παιδιά “σκέπτονται” κυρίως με τα χέρια τους χρησιμοποιώντας ως εργαλεία απορίες, προθέσεις, διενεργήματα – εγχειρήματα, ψηλαφήσεις, δοκιμές, διερευνήσεις, διευθετήσεις, και όχι έννοιες, αφηρημένα σχήματα, σύμβολα, όπως οι ενήλικες».

Στον δεύτερο τόμο εξιστορούνται οι προσπάθειες αναμορφώσεως του ελληνικού σχολείου και το έργο καινοτόμων παιδαγωγών. Στον εκπαιδευτικό τομέα, η κύρια δημοκρατική – φιλελεύθερη τάση, δηλαδή η ανανεωτική και μεταρρυθμιστική, εκφράζεται από τον Αλέξανδρο Δελμούζο· η συμπληρωματική πραγματιστική – μεταρρυθμιστική διατυπώνεται από τον Νικόλαο Καραχρίστο, τον Κωνσταντίνο Λαγουμιτζάκη και τους συνεργάτες τους· η φιλελεύθερη σοσιαλιστική εκπροσωπείται κυρίως από τους Θεόδωρο Κάστανο και Μίλτο Κουντουρά κ.ο.κ. Ο ίδιος ο συγγραφέας καταλήγει ότι πλέον απαραίτητη είναι η φιλελεύθερη – δημοκρατική, πραγματιστική, αξιοκρατική και κομματικώς αδέσμευτη.

Στον τρίτο τόμο κατατίθεται, τέλος, μια συνολική παρουσίαση, θεμελίωση, ανάπτυξη, διευκρίνιση και αναδιατύπωση του πραξιοκεντρικού τρόπου αγωγής και εκπαιδεύσεως των μαθητών, όπως έχει διαμορφωθεί στην τάξη και στο εργαστήριο.

Οι τρεις τόμοι διατίθενται δωρεάν στις διευθύνσεις: http://hdl.handle.net/10889/13813, 13815 και 13814.