Την απειλή για εγκατάλειψη του Πρωτοκόλλου της Βόρειας Ιρλανδίας επανέλαβε χθες ο Μπόρις Τζόνσον στη διάρκεια επίσκεψής του στη Σουηδία, όπου συζήτησε με την κυβέρνηση της Στοκχόλμης τη ρωσική απειλή. Υπό το πρίσμα της κρίσης στην Ουκρανία, τον ρώτησε δημοσιογράφος, «είναι πραγματικά η κατάλληλη στιγμή να προκληθεί μια διαμάχη με την Ευρώπη σχετικά με το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας»; Ο βρετανός πρωθυπουργός απάντησε: «Η πιο σημαντική συμφωνία είναι η 25χρονη Συμφωνία του Μπέλφαστ, η Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής. Είναι κρίσιμη για τη σταθερότητα της χώρας μας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Βόρειας Ιρλανδίας. Και αυτό σημαίνει ότι τα πράγματα πρέπει να απαιτούν υποστήριξη μεταξύ των κοινοτήτων. Προφανώς, το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας αποτυγχάνει να το κάνει αυτό. Πρέπει να το διευθετήσουμε».

Η δήλωση αυτή ήρθε λίγες ώρες μετά την αποκάλυψη βρετανού δημοσιογράφου ότι ο Τζόνσον σχεδιάζει να ανακοινώσει ότι θα παραβιάσει τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, μια από τις βασικές συμφωνίες που διέπουν τις σχέσεις της ΕΕ με το Ηνωμένο Βασίλειο μετά το Brexit. O Ρόμπερτ Πρέστον στο «Spectator« πρόσθεσε ότι κατά πάσα πιθανότητα την Παρασκευή ο βρετανός πρωθυπουργός «θα αναστείλει όλους τους συνοριακούς ελέγχους σε προϊόντα που εισάγονται από τη Μεγάλη Βρετανία στη Βόρεια Ιρλανδία». Η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για να προστατεύσει την ειρήνη στη Βόρεια Ιρλανδία και κάλεσε την ΕΕ να επιδείξει μεγαλύτερη ευελιξία. Λονδίνο και Βρυξέλλες προσπαθούν επί μήνες να βρουν μια λύση στο πρόβλημα.

Το Πρωτόκολλο δημιούργησε επί της ουσίας ένα «τελωνειακό σύνορο» στη θάλασσα μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και του υπόλοιπου Ηνωμένου Βασιλείου, ώστε να διατηρηθούν ανοιχτά τα χερσαία σύνορα της επαρχίας με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας που είναι μέλος της ΕΕ. Η Βρετανία ζητεί την πλήρη αναθεώρηση της συμφωνίας και έχει αφήσει να εννοηθεί ότι θα μπορούσε να αναστείλει μονομερώς κάποιο τμήμα της εάν δεν καταλήξει σε νέα συμφωνία με την Ενωση. Οι Βρυξέλλες, ωστόσο, αντιπροτείνουν περιορισμένες αλλαγές, εντός του πλαισίου της υπάρχουσας συμφωνίας.

Το αδιέξοδο μπλοκάρει και τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης στη Βόρεια Ιρλανδία μετά τις εκλογές της περασμένης εβδομάδας. Το εθνικιστικό Σιν Φέιν, το οποίο δέχεται το Πρωτόκολλο δεδομένου ότι στόχος του κόμματος είναι η ένωση της Ιρλανδίας, κέρδισε τις εκλογές. Ομως θα πρέπει να σχηματίσει κυβέρνηση με το συντηρητικό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP), το οποίο υποστηρίζει ότι το Πρωτόκολλο διαβρώνει τους δεσμούς της επαρχίας με το υπόλοιπο Ηνωμένο Βασίλειο. Σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχε νωρίτερα με τον ιρλανδό ομόλογό του Μίχολ Μάρτιν, ο Τζόνσον είπε ότι η κατάσταση τώρα είναι «πολύ σοβαρή» και ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δεν έχει κάνει τα αναγκαία βήματα για να αντιμετωπιστεί η οικονομική και πολιτική αναστάτωση που προκαλείται. Ο Μάρτιν δήλωσε ότι προειδοποίησε τον Τζόνσον να μην κάνει μονομερείς ενέργειες. Την ίδια προειδοποίηση του απηύθυνε και ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς.