Ο Γκράμσι πέρα από τα δόγματα

Μπορεί στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης να απαντά στα προβλήματα που αυτή γεννά ένας κομμουνιστής του Μεσοπολέμου, όσο και ανοιχτόμυαλος να ήταν αυτός; Η μελέτη του Δημήτρη Δημητράκου, ομότιμου καθηγητή Πολιτικής Φιλοσοφίας και ενός από τους πιο αυθεντικούς έλληνες φιλελεύθερους επιστήμονες, βαθύτατου γνώστη του Καρλ Πόπερ, αποδεικνύει πως η αδογμάτιστη ανάγνωση του Αντόνιο Γκράμσι προσφέρει αν όχι απαντήσεις για το σήμερα, σίγουρα όμως μεθοδολογικά κλειδιά για το στήσιμο σύγχρονων «ηγεμονικών λόγων». Βάση αυτής της μελέτης, την οποία μετέφρασε από τα γαλλικά ο πολύπειρος Ανδρέας Παππάς, αποτελεί η διδακτορική διατριβή του συγγραφέα. Αυτή, χωρίς να αλλάξει στα μείζονα, αναπροσαρμόστηκε στις σημερινές ανάγκες. Οπως τονίζει ο συγγραφέας κίνητρο και αφετηρία του γι’ αυτή τη μελέτη αποτέλεσε η ανάγκη ανανέωσης και υπέρβασης του μαρξισμού. Πραγματοποιώντας την όμως κατέληξε στο συμπέρασμα πως παρ’ όλο που ο Γκράμσι δεν ήταν φιλελεύθερος δημοκράτης, στο διάσπαρτο και αποσπασματικό σώμα των γραπτών του, λόγω του ότι τα περισσότερα γράφηκαν στη φυλακή, υπάρχει ένας βασικός κορμός κριτικού πνεύματος, πολιτικού και πολιτισμικού πλουραλισμού, ένας συνδυασμός ρεαλισμού και πολιτικής τόλμης, μια αμφισβήτηση των δήθεν απόλυτων αληθειών του μαρξισμού και κυρίως μια ορθολογική αντιμετώπιση των προβλημάτων.