Να συνεχιστεί, όποιος κι αν είναι ο εκλογικός κύκλος, η εφαρμογή των οροσήμων και των στόχων του Σχεδίου Ανάκαμψης (RRF) εντός χρονοδιαγράμματος διαμηνύει ο Ντέκλαν Κοστέλο, αναπληρωτής γενικός διευθυντής της Διεύθυνσης Οικονομικών Υποθέσεων της Κομισιόν, στη συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» λίγες μέρες πριν έρθει στην Αθήνα για να συμμετάσχει στο συνέδριο του Economist.

Αντιμετωπίζουμε μια νέα κρίση;

Σίγουρα εισερχόμαστε σε μια δύσκολη περίοδο. Είναι σαφές ότι οι τιμές της ενέργειας είναι υψηλότερες από ό,τι αναμενόταν, η παγκόσμια οικονομική κατάσταση είναι λιγότερο ευνοϊκή, οι νομισματικές συνθήκες έχουν γίνει πιο αυστηρές. Θα αναθεωρήσουμε προς τα κάτω τις προβλέψεις μας για το δεύτερο εξάμηνο και για το 2023, αλλά ας μη μιλάμε για κρίση. Υπάρχουν παράγοντες που θα στηρίξουν την ανάπτυξη και είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι. Η ανάπτυξη το πρώτο εξάμηνο είναι ισχυρότερη από ό,τι αναμενόταν. Η απασχόληση είναι υψηλή, υπάρχουν αποταμιεύσεις που θα στηρίξουν το εισόδημα των νοικοκυριών. Μπαίνουμε στον πλήρη κύκλο των εκταμιεύσεων του RRF, που θα προσφέρει φέτος στην ευρωζώνη αναπτυξιακή ώθηση 0,5% του ΑΕΠ και στην Ελλάδα, εάν προχωρήσει σύμφωνα με τον σχεδιασμό, κοντά στο 1,5% του ΑΕΠ.

Ποια είναι η σωστή δημοσιονομική πολιτική;

Ο βαθμός αβεβαιότητας είναι εξαιρετικά υψηλός. Χρειαζόμαστε προληπτική και ευέλικτη πολιτική. Δώσαμε καθοδήγηση για στήριξη σε νοικοκυριά, ιδιαίτερα ευάλωτα, και σε κάποιον βαθμό σε ορισμένους κλάδους που πλήττονται σοβαρά. Με τον καιρό τα μέτρα αυτά πρέπει να γίνουν πιο στοχευμένα, προσωρινά. Ιδιαίτερα οι χώρες με υψηλό χρέος, η Ελλάδα είναι σε αυτή την ομάδα, πρέπει να ελέγχουν το επίπεδο των τρεχουσών δαπανών. Εχουμε θεσπίσει τη γενική ρήτρα διαφυγής, αλλά θα πρέπει να έχουν αξιόπιστα μεσοπρόθεσμα δημοσιονομικά σχέδια, ώστε οι αγορές να δουν ότι υπάρχει δημοσιονομική βιωσιμότητα.

Τι σημαίνει η καθοδήγηση αυτή ειδικότερα για την Ελλάδα δημοσιονομικά;

Κράτη-μέλη, όχι μόνο η Ελλάδα, ενδέχεται να αποφασίσουν να επεκτείνουν ορισμένα από τα μέτρα στήριξης που σχετίζονται με την ενέργεια. Αυτό σημαίνει ότι το έλλειμμα το 2023 θα είναι λίγο υψηλότερο από ό,τι η Ελλάδα έχει προβλέψει στο 1% του ΑΕΠ. Αλλά, με τη μετάβαση σε θέση πρωτογενούς πλεονάσματος, έστω και μικρού, η Ελλάδα θα έστελνε ένα αρκετά ισχυρό μήνυμα στις αγορές ότι υπάρχει γνήσια και σαφή δέσμευση για δημοσιονομική βιωσιμότητα, ότι το χρέος θα παρέμενε σε πτωτική τροχιά. Επίσης, η ενεργειακή στήριξη θα πρέπει να παραμείνει προσωρινή και στοχευμένη, αποφεύγοντας μόνιμα μέτρα που οδηγούν σε μεγάλη αύξηση των τρεχουσών δαπανών. Επιπλέον, να διασφαλιστεί η πλήρης και έγκαιρη εφαρμογή του RRF. Ηδη συζητούμε για ένα δεύτερο αίτημα εκταμίευσης με τις ελληνικές Αρχές.

Προς το παρόν, είναι σε γενικές γραμμές σε καλό δρόμο, αλλά θα ήταν σημαντικό η Ελλάδα να υποβάλει το επίσημο αίτημα τον Ιούλιο ή πιθανότερα στις αρχές Σεπτεμβρίου, στέλνοντάς μας τα στοιχεία ότι πληροί όλα τα ορόσημα και τους στόχους για να ενεργοποιηθεί αυτή η εκταμίευση, ώστε να μπορέσουμε να κάνουμε μια περαιτέρω πληρωμή από το RRF μέχρι το τέλος του έτους.

Υπάρχει επίσης η δυνατότητα μιας ακόμη πληρωμής στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας τον Δεκέμβριο, εάν όλα πάνε καλά. Οσον αφορά το RRF, είμαστε ευχαριστημένοι με τη φιλοδοξία και την ποιότητα του σχεδίου και με τις συντονισμένες προσπάθειες για να διασφαλιστεί η έγκαιρη εφαρμογή του. Υπάρχει ισχυρό «τιμόνι» στην κορυφή, που υποστηρίζεται από μια ομάδα συντονισμού με στόχο να διασφαλίσει την εκτέλεση, αλλά πρέπει να διατηρηθεί. Θα ήταν πολύ σημαντικό να ολοκληρωθούν και να εφαρμοστούν τα ορόσημα και οι στόχοι εντός του χρονοδιαγράμματος, ώστε το χρονοδιάγραμμα εκταμίευσης να παραμείνει σε καλό δρόμο. Είναι σημαντικό όποιος κι αν είναι ο εκλογικός κύκλος, η εφαρμογή να συνεχιστεί. Σχεδόν όλες οι απαιτήσεις είναι τεχνικής φύσης, θα ήταν σημαντικό αυτή η τεχνική εφαρμογή να μπορεί να συνεχιστεί κάθε στιγμή.

Πώς βλέπετε τον σχεδιασμό για κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στο Δημόσιο και τους συνταξιούχους, την αύξηση των συντάξεων και τη μείωση των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης. Το ΔΝΤ δεν συμφωνεί.

Η Ελλάδα πρέπει να είναι συνετή στη λήψη δημοσιονομικών μέτρων που θα μπορούσαν να έχουν μόνιμο αντίκτυπο για να διασφαλίσει ότι οι τρέχουσες δαπάνες δεν θα αυξηθούν ταχύτερα από την ικανότητα ανάπτυξης της οικονομίας. Οσον αφορά αυτά που αναφέρατε, πρέπει να διαχωρίσουμε πόσο συνεπή είναι αυτά τα μέτρα με τον πραγματικό δημοσιονομικό χώρο και με τον πιο μακροπρόθεσμο διαρθρωτικό σχεδιασμό του φορολογικού και συνταξιοδοτικού συστήματος.

Η απόφαση για το εάν οι μισθοί του δημόσιου τομέα πρέπει ή όχι να αυξηθούν ή εάν αυτά τα μέτρα που εισήχθησαν στην κρίση πρέπει να καταργηθούν σταδιακά πρέπει επίσης να εξεταστεί με το τι άλλο συμβαίνει για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας στον δημόσιο τομέα. Ο χρόνος του μέτρου εξαρτάται λίγο από τον δημοσιονομικό χώρο, αλλά ο σχεδιασμός του μέτρου εξαρτάται από την ανάγκη να υπάρχει ένα σαφές στρατηγικό σχέδιο για την προσέλκυση και διατήρηση εργαζομένων υψηλής ποιότητας. Εξαρτάται επίσης από την παραγωγικότητα. Εάν η παραγωγικότητα του δημόσιου τομέα αυξηθεί, θα πρέπει να υπάρχει περιθώριο αύξησης των μισθών με την πάροδο του χρόνου.

Ποια παραμένουν τα τρωτά σημεία της ελληνικής οικονομίας;

Το υψηλό χρέος. Δεν εγείρει άμεσες ανησυχίες για τη χρηματοδότηση ή τη ρευστότητα, αλλά η κυβέρνηση θα χρειαστεί κάποια χρηματοδότηση τα επόμενα χρόνια και είναι σαφές ότι με την αύξηση των σπρεντ θα υπάρξει πρόσθετο κόστος. Επίσης, το υψηλό χρέος επηρεάζει την ικανότητα των ελληνικών επιχειρήσεων να συγκεντρώνουν χρήματα για επενδύσεις. Το τραπεζικό σύστημα. Εχει σημειωθεί τεράστια πρόοδος τα τελευταία χρόνια, αλλά δεν είναι τόσο ισχυρό όσο θα θέλαμε. Τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν μειωθεί δραματικά, εν μέρει χάρη στον «Ηρακλή», αλλά παραμένουν σε υψηλότερα επίπεδα σε σχέση με άλλα κράτη-μέλη. Η κερδοφορία των τραπεζών έχει περιοριστεί και είναι ένα ζήτημα που πρέπει να παρακολουθούμε. Η ανεργία. Σίγουρα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Το κλίμα για επιχειρηματική δραστηριότητα ή η αποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης. Εχουν γίνει πολλές βελτιώσεις, αλλά η Ελλάδα παραμένει στο κάτω μισό στον πίνακα έναντι άλλων κρατών-μελών. Υπάρχει ανάγκη να συνεχιστεί η δουλειά σε αυτό. Ενα τεράστιο ποσό επενδύσεων RRF προορίζεται για την ψηφιοποίηση της δημόσιας διοίκησης. Εάν εφαρμοστεί σωστά, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μετασχηματισμό.