Ο κορωνοϊός δυστυχώς είναι ακόμη εδώ, αλλά η κανονικότητα που όλοι έχουμε ανάγκη μάς ωθεί να χαρούμε με όση περισσότερη ασφάλεια μπορούμε το καλοκαίρι. Ωστόσο, ένα σημαντικό θέμα που δεν πρέπει να παραμελούμε το καλοκαίρι είναι η σωστή διατροφή των παιδιών μας αλλά και η κατάλληλη προετοιμασία πριν από κάθε εξόρμηση. Η αναλογία των υγρών στο σώμα του παιδιού σε σχέση με του ενηλίκου διαφέρει. Ετσι, ξεκινώντας από τη νεογνική ηλικία που το 80% του σώματος αποτελείται από νερό, σταδιακά μεγαλώνοντας το παιδί μειώνεται αυτό το ποσοστό, ώστε στην ενηλικίωση να φτάνει να είναι 50%-60% περίπου. Αυτό σημαίνει ότι οι ανάγκες του παιδιού σε υγρά είναι μεγαλύτερες από των ενηλίκων. Από την άλλη, το καλοκαίρι λόγω της ζέστης η απώλεια υγρών από το σώμα είναι μεγαλύτερη (λόγω της εφίδρωσης), οπότε η ανάγκη υποκατάστασης των χαμένων υγρών  είναι αντίστοιχα μεγαλύτερη.

Τα παιδιά όμως δεν έχουν πλήρη συναίσθηση των αναγκών τους και επίσης δεν είναι σε θέση να τις επικοινωνήσουν σωστά στο περιβάλλον τους. Είναι λοιπόν απόλυτα δική μας η ευθύνη για την εκπλήρωση των αναγκών τους, εν προκειμένω σε σχέση με τη διατροφή, για διατήρηση της καλής τους υγείας.

Τα μυστικά της διατροφής

Το καλοκαίρι τα παιδιά έχουν αυξημένη δραστηριότητα, οπότε και οι ανάγκες τους είναι αυξημένες ως προς τα υγρά και την ενέργεια που χρειάζονται. Την ποικιλία των φρούτων και των λαχανικών που συναντάμε αυτή την εποχή πρέπει να την εκμεταλλευόμαστε και να την ενσωματώνουμε στο καθημερινό διαιτολόγιο του παιδιού. Ο λόγος είναι η περιεκτικότητά τους σε πολύτιμα θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες, ιχνοστοιχεία και η μεγαλύτερη  αναλογία τους σε νερό.

Στην παραλία δε, καθώς και τις ημέρες του καύσωνα ο οργανισμός τους διψάει ακόμα περισσότερο. Φροντίζουμε άρα να προσφέρουμε συνέχεια υγρά στα παιδιά, σε οποιαδήποτε μορφή επιθυμούν, ακόμα και αν δεν μας το ζητούν. Πρέπει πάντα να έχουμε κατά νου πως όταν παίζουν ξεχνιούνται και μπορεί ακόμα και να εξαντληθούν ή να αφυδατωθούν χωρίς να εκφράσουν την ανάγκη να πιουν νερό παρότι το χρειάζονται. Υπογραμμίζεται, δε, πως τα πολύ μικρά παιδιά και τα βρέφη μπορεί να μην έχουν αναπτύξει ακόμη το αίσθημα της δίψας.

Τα γεύματα στην παραλία πρέπει να είναι ελαφρά, όπως φρουτοσαλάτες, τα οποία καταναλώνονται σταδιακά σε μικρές ποσότητες, γιατί δεν επιτρέπεται τα παιδιά να κολυμπούν με γεμάτο στομάχι.

Το πρωινό είναι απαραίτητο και μπορεί να περιλαμβάνει γάλα με δημητριακά ή γιαούρτι και έναν χυμό φρούτου, τα οποία θα προσφέρουν στα μικρά μας την απαιτούμενη ενέργεια για τις δραστηριότητές τους.

Αποφεύγουμε να μαγειρεύουμε βαριά φαγητά, π.χ. τηγανητά, τα οποία, εκτός από ανθυγιεινά, σε συνδυασμό με τη ζέστη δυσκολεύουν τη χώνεψη και προκαλούν δυσφορία.  Φροντίζουμε να υπάρχουν πάντα διαθέσιμα υγιεινά σνακ, όπως ψωμί με τυρί με χαμηλά λιπαρά, φρουτοσαλάτα ή γιαούρτι με δημητριακά.

Τέλος, μια μεγάλη παγίδα το καλοκαίρι είναι τα διάφορα υπερθερμιδικά σνακ που  δελεάζουν μικρούς και μεγάλους, όπως παγωτά, γλυκά, σακχαρούχα αναψυκτικά,  λιπαρά σνακ και τυποποιημένες λιχουδιές. Οι συχνότερες έξοδοι της οικογένειας κατά την καλοκαιρινή περίοδο, οι διακοπές και η πιο χαλαρή διάθεση οδηγούν στο να υπερκαταναλώνονται ευκολότερα αυτές οι τροφές. Κανένας βέβαια δεν λέει να στερήσει κάποιες λιχουδιές στα παιδιά, αλλά όλα πρέπει να έχουν ένα μέτρο.

Κιτ πρώτων βοηθειών στις διακοπές

Επειδή οι κίνδυνοι στις διακοπές – στη θάλασσα, στην πισίνα, στην εξοχή… – είναι αρκετοί (τσιμπήματα από έντομα, κουνούπια,  σφήκες και τσούχτρες, εγκαύματα, ηλίαση, τραυματισμοί κ.τ.λ.), καλό είναι να έχουμε και ένα κιτ πρώτων βοηθειών με τα απαραίτητα. Αυτό πρέπει να περιλαμβάνει:

n Αμπούλες φυσιολογικού ορού, κάποιες γάζες, θερμόμετρο, ψαλιδάκι.

n Ενα αντισταμινικό σιρόπι (αλλεργικές αντιδράσεις). Τα αλλεργικά παιδιά έχουν ειδικό κιτ φαρμάκων για σοβαρή αναφυλακτική αντίδραση.

n Μια τοπική κρέμα αντιφλεγμονώδη ή με συνδυασμό με τοπικό αντιβιοτικό, σόδα μαγειρική (για τις μοβ μέδουσες).  

n Ενα οφθαλμικό κολλύριο.

n Ωτικές σταγόνες.

n Αντιπυρετικά/παυσίπονα.

n Αντισηπτικά και είδη περιποίησης τραύματος (τραυμαπλάστ, τοπικά αντισηπτικά κ.τ.λ.).

n Ελαστικούς επιδέσμους.

n Αντικουνουπικά/εντομοαπωθητικά  σκευάσματα τόσο για την πρόληψη όσο και για μετά το τσίμπημα. Τα εντομοαπωθητικά του εμπορίου που προορίζονται για παιδιά είναι εγκεκριμένα για αυτή τη χρήση. Ωστόσο, επειδή περιέχουν χημικές ουσίες προκειμένου να είναι δραστικά, καλό είναι να αποφεύγετε να τα χρησιμοποιείτε στα πολύ μικρά βρέφη.

Να τονίσουμε εδώ ότι τα τσιμπήματα από κουνούπια σε γενικές γραμμές δεν είναι επικίνδυνα, ωστόσο δεν θέλετε να βλέπετε το παιδί σας γεμάτο κόκκινα σημάδια αλλά ούτε και να ξύνεται, πληγώνοντας το δέρμα του. Γι’ αυτό θα πρέπει παράλληλα με τα αντικουνουπικά να αποφύγετε τα αρωματισμένα προϊόντα. Τα κουνούπια έλκονται από τις μυρωδιές που συναντάμε σε πολλά προϊόντα όπως το σαπούνι, το γαλάκτωμα σώματος, ακόμα και το μαλακτικό ρούχων. Επίσης, πρέπει να αποφεύγονται τα ρούχα με έντονα χρώματα, γιατί και αυτά έλκουν όχι μόνο τα κουνούπια αλλά και άλλα έντομα.

Η Αννα Παρδάλη είναι παιδίατρος και επιστημονική συνεργάτιδα

της Β’ Παιδιατρικής Κλινικής του ΕΚΠΑ