Την εβδομάδα που πέρασε το Εθνικό Θέατρο βρέθηκε στην εξαιρετικά δυσάρεστη θέση να ακυρώσει την πρεμιέρα του στην Επίδαυρο: Η «Μήδεια» του Μποστ δεν ξεκίνησε την περασμένη Παρασκευή λόγω της τετράωρης στάσης εργασίας των εργαζομένων της πρώτης σκηνής της χώρας (20.00 – 00.00) στην Αθήνα και την Επίδαυρο και του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών… Αδιάφορο αν το κοινό βρέθηκε προ απροόπτου, τελευταία στιγμή, αδιάφορο αν όλα ήταν έτοιμα, κόποι, προσπάθειες, πρόβες, αγωνίες. Αδιάφορο όμως και το γεγονός ότι τα αιτήματα των εργαζομένων είχαν ήδη ικανοποιηθεί… Κι αυτό το τελευταίο έχει μεγάλη σημασία, γιατί υποδηλώνει την πρόθεση και μαζί την πολιτική υποκίνηση. Σαν ο στόχος να μην είναι άλλος από την ανατροπή…

Στην προκειμένη περίπτωση ζητούμενο ήταν η αναπροσαρμογή της ημερήσιας αποζημίωσης και των εξόδων διακυκτέρευσης για την εκτός έδρας εργασία – αφορά στο Εθνικό και το ΚΘΒΕ. Το αίτημα ικανοποιήθηκε από την ηγεσία του ΥΠΠΟΑ αλλά λόγω μη «γραπτής δέσμευσης» η στάση εργασίας δεν ακυρώθηκε…

Αυτό ακριβώς το αίτημα είναι που συνδέεται έμμεσα ή άμεσα, με μια από τις βασικές λειτουργίες του Εθνικού Θεάτρου, που δεν είναι άλλη από τον εθνικό του χαρακτήρα… Χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι δεν δικαιούνται να διεκδικούν καλύτερες αμοιβές. Αλλά έτερον εκάτερον….

Δεν μπορεί κάθε χρόνο, κάθε καλοκαίρι η περιοδεία του Εθνικού να περιορίζεται σε λίγες «πιάτσες», σαν ο ρόλος του να παραμένει αθηνοκεντρικός. Φέτος ο «Αίας» μετρά οκτώ και η «Μήδεια» δέκα – με μια από τις «πιάτσες» να είναι η Κύπρος και πολύ σωστά… Ακόμα μικρότερη είναι η περιοδεία της παραγωγής του Φεστιβάλ με την Ελευσίνα Πολιτιστική Πρωτεύουσα και τους «Πέρσες»… Την ίδια στιγμή που οι θίασοι του ελεύθερου θεάτρου φτάνουν ή και ξεπερνούν τις 40 και 45 πιάτσες στην περιοδεία τους.

Η μικρής εμβέλειας περιοδεία, όσες εξηγήσεις και όσα δικαιολογητικά κι αν έχει – οικονομικού κυρίως περιεχομένου, αναρωτιέμαι αν, υποσυνείδητα, εμπεριέχει κι έναν σνομπισμό, μια επιλεκτική πολιτική, μια νοοτροπία του «λίγα και καλά». Δεν πρέπει να θεωρείται αμελητέος ο ρόλος ενός εθνικού ή κρατικού θεάτρου για το σύνολο της κοινωνίας – κέντρο, απόκεντρο. Κι ίσως θα έπρεπε να προβλεφθεί ένα έξτρα κονδύλι του υπουργείου Πολιτισμού για την εφαρμογή του προγράμματος μιας περιοδείας εθνικής, πράγματι, εμβέλειας.