Σε μια εποχή πολυεπίπεδων προκλήσεων για την αγροτική παραγωγή, η καινοτομία και οι σύγχρονες προσεγγίσεις που βασίζονται στην επιστήμη τίθενται στον επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Και αυτό γιατί θεωρούνται «μοχλός» για την αύξηση της παραγωγικότητας και την επίτευξη των περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων. Στο πλαίσιο αυτό, καταλυτικό ρόλο παίζει η ενσωμάτωση της «ευφυούς γεωργίας» στις καλλιεργητικές πρακτικές που εφαρμόζονται σήμερα, μια προσέγγιση που ενθαρρύνει και η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) που αναμένεται να ξεκινήσει στις αρχές του 2023.
Οι προσπάθειες που καταβάλλει το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Γιώργος Γεωργαντάς για την υιοθέτηση της νέας φιλοσοφίας κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, σημειώνουν παράγοντες του αγροτικού τομέα. Σύμφωνα με αρμόδιους παράγοντες, για να μπορούν οι έλληνες αγρότες να λάβουν στήριξη από τη νέα ΚΑΠ, είναι απολύτως αναγκαίο να αξιοποιηθούν τα εργαλεία στήριξης που θα της παρέχονται και κυρίως η ευφυής γεωργία. Ετσι μόνο θα αντιμετωπιστούν οι διαχρονικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει: η υψηλή και συνεχής έκθεση στην ολοένα μεγαλύτερη αστάθεια και μεταβλητότητα των αγορών, η διαρθρωτική αδυναμία των αγροτών να καρπωθούν τα οφέλη της παραγωγικότητας, και βέβαια τα υψηλά κόστη παραγωγής, τα οποία είχαν εκτιναχθεί ήδη από το δεύτερο εξάμηνο του 2021.
Ωστόσο το σημείο εκκίνησης της Ελλάδας όσον αφορά τον οριζόντιο στόχο της γνώσης, της καινοτομίας και της ψηφιοποίησης εκτιμάται ότι είναι αρνητικό. Οι έλληνες αγρότες κατατάσσονται στις τελευταίες θέσεις στην ΕΕ όσον αφορά το επίπεδο κατάρτισής τους.
Σε υψηλότερο επίπεδο. Η ένταξη του έργου «Ψηφιακός μετασχηματισμός του γεωργικού τομέα» στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, αναμένεται να ωθήσει την ελληνική γεωργία σε νέο υψηλότερο επίπεδο. Το έργο αυτό συνδυάζει δεδομένα από αισθητήρες (ατμοσφαιρικών, υδάτινων σωμάτων, γαιών και γεω-χωρικών), από δορυφόρους και drones και από τις παρατηρήσεις πεδίου των εφαρμογών στα πειραματικά αγροτεμάχια.
Δηλαδή, μια καινοτομία στον γεωργικό τομέα, που όλες οι προσεγγίσεις της βασίζονται στην επιστημονική γνώση και την ιδιαιτερότητα των χαρακτηριστικών κάθε περιοχής. Αποτελεί τον σύγχρονο και αποτελεσματικό τρόπο για να επιτευχθεί η βιωσιμότητα των καλλιεργειών, ως ανταγωνιστικού τομέα, με υψηλής ποιότητας προϊόντα και αξιοπρεπές συμβατό και με άλλους παραγωγικούς τομείς εισόδημα για τους αγρότες. Παράλληλα εκτιμάται ότι θα αναδείξει τον πρωταγωνιστικό ρόλο του γεωργικού τομέα και τη δυνατότητά του να παράγει ποιοτικά, υγιεινά και ασφαλή τρόφιμα, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την προστασία των φυσικών πόρων όπως το νερό, το γεω-περιβάλλον και η βιοποικιλότητα.
Επίσης ο καθορισμός κλιματικών και μικροκλιματικών ζωνών προσδίδει μια νέα σημαντική διάσταση στον γεωργικό τομέα. Η οριοθέτηση αυτών των ζωνών θα καθορίζεται από τις κλιματολογικές συνθήκες, αλλά και από το είδος της φυτοκάλυψης, ώστε όμοιες περιοχές να ομαδοποιηθούν και οι αγρομετεωρολογικοί σταθμοί να χωροθετηθούν έτσι ώστε να δίνουν καλύτερα αποτελέσματα. Στο έργο για τον «Ψηφιακό μετασχηματισμό» καταγράφηκε ήδη μια αρχική προσέγγιση, σύμφωνα με τις ζώνες αυτές, για 50 αγρομετεωρολογικούς σταθμούς υψηλής ακρίβειας, εγκατεστημένους σύμφωνα με διεθνή πρωτόκολλα για την άρδευση. Αλλά και άλλους 3.000 σταθμούς που αντιστοιχούν σε μικροκλιματικές ζώνες και είναι υποστηρικτικοί στην άρδευση, λειτουργία πολύ σημαντική για τη φυτοπροστασία.