Η νέα αρχή δεν είναι σύνθημα, είναι αναγκαιότητα

Η Ευρωπαϊκή Ενωση βιώνει μια έντονη υπαρξιακή κρίση. Οι διαδοχικές εμπειρίες της πανδημίας, των πληθωριστικών πιέσεων και του πολέμου στην Ουκρανία έχουν οδηγήσει σε μια εικόνα στην οποία συνυπάρχουν δυνατότητες και προκλήσεις. Οι δυνατότητες σχετίζονται με τη σταδιακή εγκατάλειψη των πολιτικών της λιτότητας υπό την πίεση της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση χειρίστηκε τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας διαφορετικά από ό,τι είχε πράξει στα χρόνια της κρίσης της ευρωζώνης. Η άρση των δημοσιονομικών περιορισμών και η δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι οι πιο χαρακτηριστικοί σταθμοί της αξιοσημείωτης μετατόπισης. Το θετικό όμως αυτό βήμα μένει μετέωρο. Οι πρόσφατες εξελίξεις έχουν οδηγήσει σε μια ιδιότυπη εγκατάλειψη των τολμηρών πρωτοβουλιών και της συλλογικής δράσης. Οι αποφάσεις για την ενέργεια μετατοπίζονται όλο και πιο πίσω, το ευρώ υποχωρεί, τα οικονομικά δεδομένα επιβεβαιώνουν ότι η Ευρώπη βγαίνει τραυματισμένη – αν όχι χαμένη – από τη γεωπολιτική ανατάραξη που έφερε η ρωσική εισβολή. Οι πολιτικές κρίσεις στην Ιταλία, στην Αγγλία και στη Γαλλία είναι οι προπομποί της καταιγίδας που έρχεται.