Ο καβγάς της εβδομάδας είχε τίτλο: Κοινό περί δικαίου αίσθημα. «Οι δικαστικές αποφάσεις εκδίδονται στο όνομα του ελληνικού λαού, ως εκ τούτου οφείλουν να είναι ευθυγραμμισμένες με το κοινό περί δικαίου αίσθημα» λέει η ανακοίνωση, την οποία το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών έχει μοιράσει στα μέλη του με τη σύσταση να διαβάζεται σε κάθε παράσταση. Κόμματα, πολιτικοί, μερίδα των media, δημοσιολογούντες επιχειρηματολογούν στην ίδια κατεύθυνση. Οι δικαστικές αποφάσεις να ευθυγραμμίζονται με το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Πολίτες σε ρόλο δικαστή, να αποφαίνονται για νομικές υποθέσεις. Το επόμενο βήμα να βλέπουμε το var και να αποφαίνεται ο Μαρκ Κλάτενμπεργκ. Κοινό περί δικαίου αίσθημα Vs κράτους δικαίου. Τόσες συζητήσεις, τόσες αναλύσεις για το κοινό περί δικαίου αίσθημα από αυτόκλητους εκφραστές του. Κοινό περί δικαίου αίσθημα, το οποίο εξ ορισμού διακρίνεται για την ημιμάθειά του πάνω σε νομικά ζητήματα, η γνώση του προκύπτει κυρίως από δημοσιογραφικές πηγές, τηλεοπτικές εκπομπές κ.ο.κ., διακρίνεται από παντελή έλλειψη γνώσης της δικογραφίας, από άγνοια της επί του ακροατηρίου διαδικασίας (καταθέσεις μαρτύρων, θυμάτων, απολογία κατηγορουμένου) και από μηδενική νομική κατάρτιση για τη στοιχειοθέτηση ποινικών αδικημάτων. Φερ’ ειπείν πόσοι γνωρίζουν ότι με βάση τον νόμο το ηλικιακό όριο σεξουαλικής αυτοδιάθεσης στη χώρα μας είναι τα 15 έτη συν μία μέρα; Δηλαδή εάν 15χρονος άντρας ή γυναίκα συναινετικά επιλέξει να συνευρεθεί ερωτικά με άλλο άτομο, άντρα ή γυναίκα δεν υφίσταται αδίκημα, παρά μόνο σε συνθήκες εμπίστευσης. Είναι ανήθικο; Ισως. Ευθυγραμμίζεται με το κοινό περί δικαίου αίσθημα ένας 60χρονος να πάει με μία 15χρονη; Προφανώς όχι. Δεν αποτελεί όμως ποινικό αδίκημα. Θα είχε επίσης ενδιαφέρον να αναλογιστεί κανείς τι αποφάσεις θα έβγαιναν σε ευαίσθητα θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως σύμφωνο συμβίωσης ομόφυλων ζευγαριών ή επαναφορά της θανατικής ποινής σε ειδεχθή εγκλήματα εάν ο δικαστής ευθυγραμμιζόταν με το κοινό περί δικαίου αίσθημα. Το τοξικό κλίμα που διαμορφώνεται σχολιάζει η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων εφιστώντας τον κίνδυνο εκτροπής σε λαϊκά δικαστήρια. Αναφέρεται στις προσπάθειες εκφοβισμού των εκπροσώπων της, τη στοχοποίηση και διαπόμπευση των μελών δικαστηρίων και υπογραμμίζει πολιτικές σκοπιμότητες «από αυτούς που δεν επιδεικνύουν στοιχειώδη σεβασμό στους θεσμούς και η απαξίωση αυτών (θεσμών) αποτελεί κεντρική πολιτική επιλογή τους».

Στο μεταξύ ας μην ξεχνάμε, ότι η επίκληση του κοινού περί δικαίου αισθήματος ως μέτρου δικαιοδοτικής κρίσεως δεν είναι απλά επικίνδυνη, αλλά υπερβαίνει και την προβλεπόμενη από το Σύνταγμα διάκριση των εξουσιών. Ψιλά γράμματα για κάποιους. Εν κατακλείδι, υπάρχουν παράξενες αποφάσεις της Δικαιοσύνης; Προφανώς. Αλλωστε, δεν είναι απαραίτητο να συμφωνούμε με τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης. Αλλά είναι απαραίτητο να συμφωνήσουμε στο ότι πρέπει να εφαρμόζονται, αλλά και στο ότι η αμφισβήτησή τους πρέπει να γίνεται δια της θεσμικής οδού και όχι μέσα σε θέατρα, μουσικές σκηνές, καφετέριες ή στο Τwitter. Βέβαια και αυτή η συζήτηση είναι προσχηματική. Αφού έχει αποδειχθεί πολλές φορές ότι το κοινό περί δικαίου αίσθημα εργαλειοποιείται πολιτικά και η επίκλησή του γίνεται επιλεκτικά μόνο σε υποθέσεις που εξυπηρετούν κομματικά αφηγήματα. Για πανομοιότυπες υποθέσεις, αλλά με φίλα προσκείμενους κομματικά πρωταγωνιστές επικαλούμαστε το κράτος δικαίου. Business as usual.