Η παραπάνω από αμήχανη διαπίστωση ότι η Ευρώπη κινδυνεύει να βρεθεί σε συνθήκη σημαντικού ενεργειακού ελλείμματος τον επόμενο χειμώνα και καλείται να αντιμετωπίσει διλήμματα όπως εάν οι περικοπές πρέπει να αφορούν τη θέρμανση των νοικοκυριών ή η λειτουργία της βιομηχανίας, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως χαρακτηριστική περίπτωση όπου πρακτικές κυρώσεων κινδυνεύουν να πλήξουν περισσότερο αυτούς που τις επιβάλλουν παρά αυτούς που τις υφίστανται. Ομως, την ίδια στιγμή έρχεται στο προσκήνιο η ακόμη πιο αμήχανη διαπίστωση ότι η πραγματική εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα διατηρείται – και το φυσικό αέριο ακόμη και όταν προτείνεται ως «μεταβατικό» καύσιμο δεν παύει να είναι ένα καύσιμο η χρήση του οποίου συντελεί σε μια διαδικασία κλιματικής αλλαγής που ήδη παίρνει τα χαρακτηριστικά επικείμενης κλιματικής καταστροφής, όπως δείχνει και το κύμα υψηλών θερμοκρασιών και ιδιαίτερα καταστροφικών δασικών πυρκαγιών που βλέπουμε σε διάφορες χώρες.

Δείχνει αυτό πόσο απέχουν οι μεγαλόστομες διακηρύξεις από τα πραγματικά εμπόδια που συναντούμε σε μια διαδικασία μετασχηματισμού που δεν αφορά απλώς την αλλαγή ενεργειακής πηγής, ούτε καν μόνο μια τεχνολογική μετάβαση ώστε να αξιοποιηθούν οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειες, αλλά πρωτίστως μια βαθιά αλλαγή στην κοινωνική οργάνωση της παραγωγής και της κατανάλωσης. Μια διαδικασία αλλαγής που έρχεται σε σύγκρουση με αρκετά από τα στοιχεία της οικονομίας που θεωρούμε όχι μόνο αυτονόητα, αλλά και αναγκαία για την επίτευξη των στόχων που συνήθως συγκεφαλαιώνουμε ως «ανάπτυξη». Το γεγονός ότι ακόμη και τώρα οι εναλλακτικές που εξετάζονται περιλαμβάνουν ακόμη και την καταφυγή σε ορυκτά καύσιμα με ακόμη μεγαλύτερη αρνητική επίπτωση απλώς έρχεται να επικυρώσει τη διάσταση του προβλήματος.

Η δε σύγκριση ανάμεσα στον όγκο του διαθέσιμου παγκοσμίου πλούτου – και των αντίστοιχων τεχνικών δυνατοτήτων που αυτός αντανακλά – και τον πραγματικό βαθμό στον οποίο κινητοποιούνται υλικοί και διανοητικοί πόροι για την αντιμετώπιση ενός ζητήματος που αφορά τελικά την επιβίωσή μας στον πλανήτη απλώς επιβεβαιώνει την κλίμακα της συλλογικής μας απρονοησίας.