Τρεις σημαντικές ευνοϊκές παρεμβάσεις στο καθεστώς απασχόλησης συνταξιούχων φέρνει το υπουργείο Εργασίας σε συνεργασία με τον ΕΦΚΑ. Πρόκειται για την ενεργοποίηση νέων ή ψηφισμένων διατάξεων με τον νόμο Βρούτση (ν. 4670/2020) οι οποίες δεν έχουν ακόμη εφαρμοστεί και αφορούν:
1. Καθολική εφαρμογή της «ποινής» από το 60% στο 30% με αναδρομικά 17 μηνών.
2. Εφαρμογή της ψηφισμένης διάταξης για την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης.
3. Εισαγωγή ενός αναλογικότερου συστήματος με βάση τις ημέρες απασχόλησης με μείωση της παρακράτησης σύνταξης.
ΤΙ ΑΛΛΑΖΕΙ. Ειδικότερα οι τρεις παρεμβάσεις στο πλαίσιο απασχόλησης των συνταξιούχων είναι οι παρακάτω:
1 Εφαρμογή της διάταξης που προβλέπει την αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης των χιλιάδων συνταξιούχων που εργάζονται. Οσοι συνταξιούχοι εργάστηκαν δεν έχουν λάβει τη νόμιμη αξιοποίηση του χρόνου ασφάλισης ενώ καταβάλλουν τις αντίστοιχες ασφαλιστικές εισφορές. Δηλαδή δεν εισπράττουν την ανταποδοτικότητα των εισφορών τους, όπως προβλέπει ο ισχύον νόμος. Ο ΕΦΚΑ υποστηρίζει ότι δεν έχει εγκατασταθεί το απαραίτητο λογισμικό αφού δόθηκε προτεραιότητα σε άλλες περιπτώσεις συνταξιούχων (π.χ. αναδρομικά κ.ά.) παραπέμποντας την επίλυση για τους επόμενους μήνες.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία (ν. 4670/2020), οι καταβληθείσες εισφορές χρησιμοποιούνται για την προσαύξηση του ανταποδοτικού μέρους της κύριας σύνταξης και της επικουρικής σύνταξης των εργαζόμενων συνταξιούχων. Δηλαδή, ο χρόνος ασφάλισης που πραγματοποιείται από τους απασχολούμενους συνταξιούχους μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού στην κύρια και την επικουρική σύνταξη, τόσο στις περιπτώσεις που γίνεται περικοπή όσο και στις περιπτώσεις που γίνεται αναστολή της σύνταξης.
Συγκεκριμένα, ο απασχολούμενος συνταξιούχος, μετά τη διακοπή της αναληφθείσας εργασίας ή αυτοαπασχόλησης, δύναται, κατόπιν αιτήσεώς του, να λαμβάνει επιπλέον ποσό στην κύρια και την επικουρική του σύνταξη ως εξής:
n Για την κύρια σύνταξη χορηγείται ποσό το οποίο προκύπτει με βάση τα ισχύοντα ποσοστά αναπλήρωσης και τις συντάξιμες αποδοχές, φυσικά μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης ως συνταξιούχου.
n Για την επικουρική σύνταξη χορηγείται ποσό που προκύπτει με βάση τα ισχύοντα για τον υπολογισμό της επικουρικής σύνταξης και μόνο για το χρονικό διάστημα της απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση.
2 Επισπεύδεται η εφαρμογή της ισχύουσας διάταξης για τη μείωση της ποινής σε όλους τους συνταξιούχους που εργάζονται. Κι αυτό γιατί διαπιστώθηκε ότι ένα μεγάλο ποσοστό εξακολουθεί να αναμένει πάνω από έναν χρόνο τα αναδρομικά από τη μείωση του πέναλτι από το 60% στο 30% για τους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα που εργάζονται. Αν και οι εργαζόμενοι συνταξιούχοι που υπέβαλαν πρόσφατα αιτήσεις βλέπουν τις σωστές περικοπές, υπάρχουν χιλιάδες συνταξιούχοι μετά το 2020 που εξακολουθούν να υφίστανται το μαχαίρι 60% του νόμου Κατρούγκαλου στις συντάξεις τους. Ο χρόνος αναμονής των αναδρομικών είναι περίπου 17 μήνες.
3 Θεσπίζονται αλλαγές οι οποίες θα εισάγουν δικαιότερο σύστημα στο «πέναλτι» των εργαζόμενων συνταξιούχων, μειώνοντας την παρακράτηση της σύνταξης. Ως γνωστόν, με τον νόμο Βρούτση μειώθηκε η ποινή από 60% σε 30%, οριζόντια για όλους ανεξάρτητα από τις ημέρες απασχόλησης. Δηλαδή ακόμα και να εργαστεί μία ημέρα τον μήνα ο συνταξιούχος θα πληρώσει «πέναλτι» με το ένα τρίτο της σύνταξης. Με τις αλλαγές που προωθούνται, θα εφαρμόζεται ένα αναλογικότερο σύστημα με βάση τις ημέρες απασχόλησης. Δηλαδή, συνταξιούχος με 1.000 ευρώ κύρια σύνταξη και 200 επικουρική, χάνει το 30% του συνόλου των αποδοχών του, ήτοι 360 ευρώ, ακόμα και αν δουλεύει τις μισές ημέρες του μήνα. Με αναλογία 15% εφόσον δουλεύει 15 ημέρες θα έχει απώλεια από τη σύνταξή του 180 ευρώ, δηλαδή τα μισά.
Νέα e-υπηρεσία από τον ΕΦΚΑ
Μια νέα ψηφιακή υπηρεσία έθεσε σε λειτουργία ο e-ΕΦΚΑ με στόχο τη διευκόλυνση των μη μισθωτών που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη και χρειάζονται πρόσθετο χρόνο ασφάλισης. Η ψηφιακή υπηρεσία «Προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης ν. 4387/2016» επιτρέπει την ηλεκτρονική υποβολή αίτησης για την προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης Μη Μισθωτών (Ελεύθεροι Επαγγελματίες – Αυτοαπασχολούμενοι, Αγρότες), που η τελευταία ασφάλισή τους ήταν με την ιδιότητα του Μη Μισθωτού, έχουν διακόψει την ασφάλισή τους και επιθυμούν να συνεχίσουν προαιρετικά την ασφάλιση για Κλάδο Κύριας Σύνταξης ή/και Ασθένειας ή/και Επικουρικής Ασφάλισης.