Στα αραβικά «multaka» σημαίνει σημείο συνάντησης. Κι αυτό το σημείο συνάντησης θα είναι σε τέσσερα μουσεία και αρχαιολογικούς της Αθήνας, όπου τις επόμενες εβδομάδες πρόσφυγες και μετανάστες θα έρθουν σε επαφή με την ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδας.

Βερολίνο, Δεκέμβριος 2015: Το Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης, σε συνεργασία με άλλα τρία μουσεία της πόλης, ξεκινούν ένα πρότζεκτ για την εκπαίδευση ιρακινών και σύρων προσφύγων, με στόχο να ξεναγήσουν ομοεθνείς τους στους χώρους και τα εκθέματα των συγκεκριμένων μουσείων, στην αραβική γλώσσα. Η ανταπόκριση του κοινού ήταν τέτοια που άρχισαν σιγά σιγά να κάνουν τη διαπολιτισμική αυτή περιήγηση και στα αγγλικά. Το πρόγραμμα είχε μεγάλη επιτυχία, γι’ αυτό και μεταφέρθηκε στη Φλωρεντία, στο Τορίνο, στη Βέρνη, στην Οξφόρδη και πρόσφατα στο Νιούκαστλ.

Και τώρα ήρθε και η σειρά της Αθήνας, καθώς το «Multaka: Διαπολιτισμικές Περιηγήσεις στην Αθήνα» αναμένεται να ξεκινήσει μέσα στον Αύγουστο. Το έργο σχεδίασε η Διεύθυνση Κοινωνικής Ενταξης του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου στο πλαίσιο των ενταξιακών της δράσεων και χρηματοδοτείται από το Εθνικό Πρόγραμμα 2014-2020 του Ταμείου Ασύλου, Μετανάστευσης και Ενταξης (75% πόροι της Ευρωπαϊκής Ενωσης, 25% εθνικοί πόροι). Μάλιστα, για την υλοποίηση του έργου, το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, συνεργάζονται με την Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών του Δήμου Αθηναίων.

Οι διαπολιτισμικές συναντήσεις θα γίνονται στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού, το Επιγραφικό Μουσείο – το οποίο είναι και το μοναδικό στην Ελλάδα, το οποίο διαθέτει τη μεγαλύτερη παγκοσμίως συλλογή αρχαίων ελληνικών επιγραφών και στεγάζεται στο κτίριο του Αρχαιολογικού Μουσείου -, την Αρχαία Αγορά και τον Κεραμεικό.

Στόχος είναι μέσα από το «Multaka», οι πρόσφυγες και οι μετανάστες να έρθουν σε επαφή με την ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδας, να γίνουν κοινωνοί αλλά και πρεσβευτές του, ενώ παράλληλα να γνωρίσουν στο ελληνικό κοινό όψεις της δικής τους κουλτούρας, μεταφέροντας εμπειρίες και βιώματά τους, τα οποία αποτελούν έναυσμα για έναν γόνιμο διαπολιτισμικό διάλογο.

Οπως επισημαίνει στα «ΝΕΑ» η προϊσταμένη του τμήματος Διαπολιτισμικότητας στη Διεύθυνση Κοινωνικής Ενταξης του υπουργείου Φανή Κεραμίδα, άτομα με μεταναστευτικό και προσφυγικό υπόβαθρο πρόκειται να αναλάβουν τον ρόλο του ξεναγού: «Θα είναι οι διαπολιτισμικοί περιηγητές, οι οποίοι στη γλώσσα τους θα παρουσιάζουν τα εκθέματα και τα αντικείμενα των μουσείων, πάντα μέσα από τη δική τους ματιά. Με αυτό τον τρόπο θα ανασύρουν βιώματα, εμπειρίες και συναισθήματα από τη χώρα καταγωγής τους αλλά και την παραμονή τους στην Ελλάδα, και όλα αυτά θα βγουν στην επιφάνεια στις συναντήσεις που θα πραγματοποιηθούν. Στόχος, λοιπόν, είναι να προωθήσουμε την κοινωνική ενδυνάμωση των προσφύγων και μεταναστών, δίνοντάς τους βήμα και κάνοντάς τους ορατούς μέσα στον δημόσιο χώρο, μέσα σε ένα μουσείο».

Τις προηγούμενες εβδομάδες, μέσω της ΕΑΤΑ του Δήμου Αθηναίων, δημοσιεύτηκε η πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για να βρεθούν οι διαπολιτισμικοί περιηγητές που θα στελεχώσουν το πρόγραμμα. Ηδη, έχουν επιλεγεί οι 16 περιηγητές, μετανάστες, πρόσφυγες ή άτομα με μεταναστευτικό υπόβαθρο, οι οποίοι έλαβαν ειδική επιμόρφωση από προσωπικό του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού. Είναι ενδεικτικό πως πριν από μερικές μόλις ημέρες ολοκληρώθηκαν και οι πιλοτικές περιηγήσεις.

Αξίζει να σημειωθεί πως οι διαπολιτισμικές περιηγήσεις θα γίνονται σε ελληνικά, αγγλικά, αραβικά και φαρσί και μάλιστα σε συγκεκριμένες διαδρομές που έχουν επιλεγεί εντός των μουσείων και αρχαιολογικών χώρων. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, οι περιηγήσεις θα πραγματοποιούνται κάθε Σάββατο και Κυριακή και θα είναι δωρεάν για το κοινό, το οποίο μπορεί να είναι ομοεθνείς των ξεναγών, μετανάστες και πρόσφυγες που μιλούν την ίδια γλώσσα καθώς και έλληνες πολίτες ή επισκέπτες της πόλης (δηλώσεις συμμετοχής στο email multaka@developathens.gr).

Υπολογίζεται πως το αθηναϊκό «Multaka» θα λήξει τον Ιούλιο του 2023 και σύμφωνα με τη Φανή Κεραμίδα, ο προγραμματισμός προβλέπει πως μέχρι τότε θα έχουν πραγματοποιηθεί τουλάχιστον 250 περιηγήσεις. Στο πλαίσιο του έργου «Multaka: Διαπολιτισμικές Περιηγήσεις στην Αθήνα» θα υλοποιηθεί επίσης ένα εργαστήρι συμμετοχικού βίντεο, στο οποίο θα συμμετέχουν οι διαπολιτισμικοί περιηγητές. «Με το οπτικοακουστικό υλικό που θα συλλεχθεί από το συγκεκριμένο εργαστήριο, με βίντεο από τις συναντήσεις στα μουσεία και τους αρχαιολογικούς χώρους αλλά και τη ζωή των περιηγητών στην Αθήνα, θα δημιουργηθεί ένα βίντεο 60 λεπτών, το οποίο θα προβάλλεται στα συνεργαζόμενα με το πρόγραμμα μουσεία ακόμη και στις ιστοσελίδες των υπουργείων Μετανάστευσης και Ασύλου και Πολιτισμού και Αθλητισμού», εξηγεί η προϊσταμένη του τμήματος Διαπολιτισμικότητας στη Διεύθυνση Κοινωνικής Ενταξης του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου. Με την ολοκλήρωση, πάντως, του προγράμματος, θα πραγματοποιηθεί και ένα διεθνές συνέδριο, στο οποίο θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματά του και θα ανταλλαχθούν εμπειρίες ανάμεσα σε συμμετέχοντες στα «Multaka»  που υλοποιούνται και σε άλλες χώρες της Ευρώπης.

Πρόθεση των υπευθύνων του έργου είναι η επέκτασή του και σε άλλα μουσεία της Αττικής καθώς και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. «Υπάρχει η σκέψη να γίνουν αντίστοιχες δράσεις σε χώρους πολιτισμού στα νησιά που είναι τόποι πρώτης υποδοχής. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι άνθρωποι αυτοί, που φτάνουν στη χώρα μας, έρχονται από μεγάλους πολιτισμούς, έχουν βιώματα και κοινές πανανθρώπινες αξίες», καταλήγει η Φανή Κεραμίδα.