«Φρένο» στις (υπερ)μεταδόσεις των ιδιαίτερα δραστήριων υποστελεχών της Ομικρον «υπόσχονται» τα ενισχυμένα εμβόλια που αναμένεται να περάσουν τα σύνορα της χώρας μας (εφόσον λάβουν έγκριση κυκλοφορίας) από τον Οκτώβριο και έπειτα. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ήδη προετοιμάζονται για την επόμενη εμβολιαστική εκστρατεία, με τα χρονοδιαγράμματα εν τούτοις να παραμένουν… ανοιχτά, εν όψει νέων μεταλλάξεων και κυμάτων.

«Με τα νέα εμβόλια, αυτό που ελπίζουμε είναι να μειωθεί η μεταδοτικότητα των νέων υποπαραλλαγών. Σε ό,τι όμως αφορά την αποτελεσματικότητά τους από σοβαρή νόσηση, δεν περιμένουμε καμία αλλαγή» διευκρινίζει μιλώντας στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Φαρμακολογίας, Φαρμακογονιδιωματικής και Ιατρικής Ακριβείας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης και αντιπροέδρου της Ελληνικής Εταιρείας Φαρμακολογίας Ευάγγελος Μανωλόπουλος. Οπως άλλωστε προσθέτει, «προς το παρόν κανένα επικαιροποιημένο εμβόλιο δεν έχει λάβει έγκριση». Και καθώς η εμβολιαστική τακτική στο άμεσο μέλλον θα κριθεί με βασικό κριτήριο τις επιδημιολογικές εξελίξεις, είναι πιθανόν οι εκστρατείες (εφόσον προκύψει ανάγκη) να ξεκινήσουν με τα υπάρχοντα εμβόλια.

Διαβάστε επίσης: Πλεύρης: Από Οκτώβριο και σε δύο φάσεις τα επικαιροποιημένα εμβόλια

Υπενθυμίζεται πως μόλις την περασμένη Τρίτη ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) ανακοίνωσε την επίσημη έναρξη της κυλιόμενης αξιολόγησης του προσαρμοσμένου στις παραλλαγές της COVID-19 εμβολίου των Pfizer και BioNTech. Πρόκειται για το διδύναμο (ή δισθενές) εμβόλιο που στοχεύει αφενός στο αρχικό στέλεχος που εντοπίστηκε στην Κίνα και αφετέρου στα υποστελέχη της Ομικρον BA.4 και ΒΑ.5, τα οποία πλέον «πρωταγωνιστούν» εντός και εκτός των συνόρων της Γηραιάς Ηπείρου. Μάλιστα, για την επιτάχυνση των διαδικασιών ο EMA θα εξετάζει εφεξής τα στοιχεία μόλις γίνονται διαθέσιμα, ενώ η προβλεπόμενη διαδικασία θα συνεχιστεί έως τη συγκέντρωση επαρκών δεδομένων για την επίσημη κυκλοφορία του εμβολίου.

Παράλληλα όμως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναπροσάρμοσε τη συμφωνία της με τη Moderna. Πιο συγκεκριμένα και εκτός από τις αλλαγές στα χρονοδιαγράμματα των παραδόσεων ώστε τα εμβόλια να περάσουν τα σύνορα της Γηραιάς Ηπείρου τη φθινοπωρινή και χειμερινή περίοδο (όταν δηλαδή, αναμένεται πως η εμβολιαστική εκστρατεία θα βρίσκεται σε στάδιο αιχμής), υπάρχει πρόβλεψη για παραλαβή προσαρμοσμένων εμβόλιων στο πλαίσιο της ισχύουσας σύμβασης – υπό την προϋπόθεση πως θα έχουν λάβει άδεια κυκλοφορίας από τις ρυθμιστικές αρχές.

Εν τω μεταξύ, είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί πως στις αποθήκες των εταιρειών υπάρχει στοκ μιας προηγούμενης, υπό μελέτη, παρτίδας δόσεων που στοχεύουν στην υποπαραλλαγή Ομικρον 1. Πρόκειται όμως για εμβόλια που επίσης δεν έχουν λάβει έγκριση, καθώς οι διαδικασίες «πάγωσαν» μετά την έλευση των υποπαραλλαγών ΒΑ.4 και ΒΑ.5 και την αιφνίδια ερευνητική στροφή έναντι των νέων απειλών. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ο ΕΜΑ δηλώνει ανοιχτός και στη χρήση των εμβολίων που προορίζονται για την παλαιότερη παραλλαγή BA.1 κατά τη φθινοπωρινή εμβολιαστική εκστρατεία.

 

Ελπίδες και από τα ρινικά εμβόλια

Εν τούτοις, όπως αναλύει  ο Ευάγγελος Μανωλόπουλος, χρονιά-ορόσημο αναμένεται να είναι το 2023. Τότε εκτιμάται (εκτός απροόπτου) πως θα κυκλοφορήσουν τα ρινικά εμβόλια, που πιθανόν να αποτελέσουν «game changer» στην αντιμετώπιση του κορωνοϊού. Και αυτό διότι ο αμυντικός στρατός θα έχει έδρα το σημείο όπου ενεργοποιείται ο ιός όταν εισέρχεται στον ανθρώπινο οργανισμό, αναστέλλοντας έτσι από την αρχή τη δράση τους: «Ελπίζουμε πως θα είναι μια σημαντική εξέλιξη στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Ομως, εάν θα έχει μακροχρόνια αποτελεσματικότητα αυτό μένει να το δούμε».

Την ίδια ώρα οι επιστήμονες ανά τον κόσμο εργάζονται και για τη δημιουργία ενός πολυδύναμου εμβολίου που θα αποτελέσει στο μέλλον «ασπίδα» έναντι των μεταλλάξεων του κορωνοϊού, υπό το πρίσμα πως θα είναι πιο ευαίσθητο στα νέα πρόσωπα που παρουσιάζει ο SARS-CoV-2 κάθε λίγους μήνες. Για τον λόγο αυτόν, οι ερευνητές επιχειρούν να δημιουργήσουν το επόμενης γενιάς σκεύασμα που δεν θα… πιάνει τον ιό μόνο στην πρωτεΐνη ακίδα αλλά και στη νουκλεοπρωτεΐνη. Εως ότου όμως ευοδωθούν οι πυρετώδεις προσπάθειες της επιστημονικής κοινότητας, οι ειδικοί επαναλαμβάνουν σε κάθε ευκαιρία πως τα υπάρχοντα εμβόλια παρέχουν υψηλή προστασία έναντι της σοβαρής νόσησης, παρότι αυτή φθίνει σταδιακά με την πάροδο του χρόνου. Είναι ενδεικτικό πως για τα άτομα 80+ (στην ηλικιακή ομάδα που καταγράφεται η συντριπτική πλειονότητα των θυμάτων της πανδημίας) η αποτελεσματικότητα της δεύτερης δόσης έναντι θανάτου δεν ξεπερνά το 57,8%, όμως της τρίτης δόσης σκαρφαλώνει στο 82,6% και της τέταρτης στο 97,8%.