Θα μπορούσε να είναι ένα σκετσάκι των Monty Python: Δύο χώρες που συνήθως αντιπαρατίθενται επειδή η πιο μεγάλη διεκδικεί εδάφη από την πιο μικρή ανταγωνίστηκαν για μια φορά όχι για τη διεκδίκηση, αλλά για την αποκήρυξη μιας νησίδας στα σύνορά τους. Μόνο που εδώ εμπλέκονται και μερικές δεκάδες πρόσφυγες, που φαίνεται να παγιδεύτηκαν σε αυτή τη νησίδα για έναν μήνα.
Θα μπορούσε να είναι κωμικό να χρησιμοποιείται η εφαρμογή Google Maps για να βρεθεί σε ποιον ανήκει, ή δεν ανήκει, μια νησίδα. Αλλά αν κρίνουμε από τις καταγγελίες των ίδιων των προσφύγων, τα ρεπορτάζ ορισμένων μέσων ενημέρωσης, τις αναφορές Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων στην εισαγγελία του Αρείου Πάγου και τις παρεμβάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και της Υπατης Αρμοστείας, τα πράγματα δεν είναι απλώς σοβαρά, αλλά εφιαλτικά. Γιατί περιλαμβάνουν επαναπροωθήσεις, απειλές, πολλή υποκρισία κι ακόμη περισσότερη αδιαφορία.
Κι αν οι καταγγέλλοντες έχουν πέσει θύματα παραπληροφόρησης; Κι αν δεν παρακολουθούμε παρά μια ακόμη απόπειρα της Τουρκίας να εργαλειοποιήσει το Προσφυγικό, ίσως και να παρασύρει την Ελλάδα σε μια κίνηση που θα μπορούσε να θεωρηθεί εισβολή σε ξένο έδαφος;
Ας δούμε τα ζητήματα που έχουν προκύψει. Το πρώτο είναι η ίδια η ύπαρξη αυτών των ανθρώπων. Η Ελληνική Αστυνομία ανακοινώνει αρχικά ότι δεν μπορεί να τους εντοπίσει, στη συνέχεια δείχνει να τους εντοπίζει και να ζητά από τις τουρκικές Αρχές να τους σώσουν καθώς δεν βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια και τέλος τους χάνει και πάλι. Ο υπουργός Μετανάστευσης Νότης Μηταράκης εκφράζει αρχικά την ανησυχία του για τους «μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί από λαθρέμπορους κοντά στα σύνορά μας», την επομένη όμως βασανίζεται κι αυτός από αμφιβολίες. Στο μεταξύ, διάφορες οργανώσεις είναι σε επαφή μαζί τους, ο ανταποκριτής του Spiegel ανεβάζει βίντεο, το Channel 4 μεταδίδει δηλώσεις τους. Και χθες το απόγευμα, αφού μετακινήθηκαν τέσσερα χιλιόμετρα, οι χαμένοι επιτέλους εντοπίζονται και περισυλλέγονται.
Το δεύτερο ζήτημα είναι η κυριότητα της νησίδας, που βρίσκεται στ’ ανατολικά του χωριού Κισσάρι. Η ΕΛ.ΑΣ. επικαλείται τις αρμόδιες υπηρεσίες των Ενόπλων Δυνάμεων σύμφωνα με τις οποίες το σημείο δεν ανήκει στην Ελλάδα, ο Μηταράκης το «επιβεβαιώνει», το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες επικαλείται το Κτηματολόγιο σύμφωνα με το οποίο η νησίδα είναι ελληνική, οι Τούρκοι σιωπούν. Αδιάφορο: Η ανθρώπινη απελπισία δεν γνωρίζει σύνορα.
Το τρίτο ζήτημα είναι και το σημαντικότερο. Αντίθετα με την Τουρκία, που είναι ένα αυταρχικό κράτος και διοικείται από έναν αδίστακτο άνθρωπο, η Ελλάδα είναι ένα κράτος δικαίου. Και αντίθετα με τους χρήστες των σόσιαλ μίντια, που μπορούν να λένε ό,τι τους κατέβει, ένα κράτος δικαίου πρέπει να εξετάζει τις καταγγελίες για παραβίαση των ατομικών δικαιωμάτων, να ξεχωρίζει την αλήθεια από το ψέμα, να διαλύει τις γκρίζες ζώνες, να ενημερώνει, να πείθει, να αναλαμβάνει δράση ή να ζητά από άλλους να αναλάβουν δράση. Στο Φαρμακονήσι απέτυχε. Στο ζήτημα των επαναπροωθήσεων απέτυχε. Αλλά ποτέ δεν είναι αργά για να ανακτήσει την αξιοπιστία του.